थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत ०२ माघ २६४८, बुध ]
[ वि.सं २ माघ २०८१, बुधबार ]
[ 15 Jan 2025, Wednesday ]

भाषाह प्रविधिसे जोर्ना जरुरी होगैल

पहुरा | २ कार्तिक २०७७, आईतवार
भाषाह प्रविधिसे जोर्ना जरुरी होगैल

अप्न कौनो बाट मनैनसे हुकनक बुझ्ना भाषाम बट्वइबि कलसे अप्नक बाट हुकनक दिमाकम लग्हिन्, ओह बाट ओइन्क भाषाम बट्वइबि कलसे उ बाट ओइन्क मोटुम छुहिन् । यि कहाई दख्खिन अफ्रिकाह स्वतन्त्र ओ रंगभेदसे मुक्ति करुइया नेलसन मन्डेलाक हुइटिन । आज मण्डेलक कहाईह सहारा लेक सक्कु थारु हुकनसे आपन बाट कह खोजटुँ ।

अघट्यक जमानम जन्गर घरक बाह्रल पौह्रल लर्कापर्का ढ्यार आपन रिट भाँट, बोलि भाषा, चालचलन बेल्सट आपन डाइ बाबान, आजि आजान, बुडि बुबाह लग्घसे डेख्ल । ओइन्क अर्टि कर्ल । ओ ढ्यार गुन लग्घसे सिख्ल । आब्ब जमाना करोट लैस्याकल । सगोलम बैठल घर, फुटफुट डान्चेचे पर्यार बन्गैल । आजुक लर्का छोटछोट पर्यारम बाह्र लग्ल । पहिल्क जस्ट आपन बुह्राइल बुडि बुबानसे दिन काट नैपाइठुँइट । आब्ब ओइन्क डाइ बाबा फे स्याकटसम आपन लर्कन पर्बाटि, अंग्रेजी बोलि सिखाई खोजट । सेक नैसेक कपारिभर रिन बोक्क फे आपन लर्कन बोर्डिङ पठाइट । मजोँरी ढटोरी कर्कफे आपन लर्कनक भबिष्यह लैक डाइ बाबा सुर्टा लेहट ।

सगोल, जन्गर घरक बाट छुट्ट रह । सड्ड जस्टह बेरि खापिक घरक सबजे अङनम सिट्राइठ । आजा पूर्खनक बाट ओनाइठ । साहा बर्खा अघट्यक पूर्खनसे सल्लाह लिहठ ओ आपन काम ढन्ढा करठ । खास कैक कोक्नि निखोरबेर अघट्यक थारु लोक बट्कोहि नस्से सुन मिल । पूर्खनक फे आपन आपन पहार खँड्लक, बन्वा बनटरी फाँर फाँर गाँउ बस्ती बैठैलक खिस्सा सुन्टि सुहावन लाग । बाघ भालसे लर्लक हिम्मटिहा खिस्सा खोब सुनाइठ । किसन्वा बरापु, बुडुहुक्र फे सड्ड संझ्याक सब भाइन जुट्ह्याला कराक भाइ सल्ला करठ । आपन आपन जुम्मक फाँटल (अह्राइल) दिनभर करल काम, हरफार, पसपौहा, गुँईडाँगर, रब्बि पाटक बाट किसन्वाह सुनाइठ । यि सब बाट, घरक छोट छोट लर्का फे लग्घसे हेर पाइठ, बुझ पाइठ, सिख पाइठ । ढ्यार जसिन लर्का ट आपन आपन डाइ बाबनक काम फे सखा डेहठ ।

टर टिउहार आए, गाँउम जिटिजिटा मर्ना पुर्वा भर नाँउ लिखँट । किसन्वा बरापु पसेरि भर, लम्मर भर सिकार लिखाइठ ओ पर्यार, नाटपाटन, डुर डुरिक कविलान गोचार्क टर टिउहार राहरंगिटसे मनाइठ । आज काल्हिक लर्का ट पसेरि, लम्बरभर सिकार कबि ट कौवा जैहि । एक किलो डुकिलो मासु कह लग्ल ।

हमार पुर्खनठे गुन बहुट रहिन् । आपन चाह लग्ना चिज बस्टो सब अप्नह सिर्जाइठँ ओ बेल्सँठ । बहुट कम पूर्खन डक्टार डेख्ल । महा मुस्किलसे अंग्रेजी डवाई मुहम डर्ल । जुरि बुखार, खाँटि पुरि अइलसे बिर्वा उखाँरक चोखा डारठ । खरबुट्टी सब चिहिन्ल रहँठ ओ आपन लर्कन चिन्हाँइठ ।
आब उ डिन नैरहिगैल । डिन, पाख, बर्खा अन्सार जुग बड्ल गैल । पूर्खन आपन नाट नट्कुरसे ओसिन डिन बिटाई नैपाइ लग्ल । डाई बाबा फे आपन लर्कनक भविष्य सोँच्क बजारिम डेरा ढैक पह्राई लग्ल । बुडि बुबा, आजा आजि, डाई बाबासे मस्टैना, खिट्रैना डिन छोट हुइटि जाइटा । बेन्सुक लर्का मुबाइलम आपन मुरि जोर लग्ल । आज काल्हिक लर्कापर्का और भाषा ओ समुदायक लर्कन संघ घुलमिल हुई लग्ल् । ओइन्क ढ्यार रिट भाँट, आनवान, सब उटार लग्ल । ढिरढिर आपन रिट भाँट, चाल चलन, बोलि भाषा, आपन संस्कृति, पहिरनह एक पाँजर ठँट्यइटि जाइट । जौन अइना पुस्टह एकडम नोक्सान करि ।

भाषा, रहान, चलन मनैनक सभ्यता, संस्कार ओ सहचिनसे जोरल रहठ । जस्टक मनै आपन रान परोसम करोट लेटिजाइट ओस्टक भाषा संस्कृति फे ढिरढिर डान डान्चे फरक हुइटि जाइटा । कह खोज्लक भाषा सदिमान एक्क नैरहठ, जुग जमाना अन्सार ढ्यार ठोर बडलटि जाइठ ।
जस्टक मनै जुग जबाना अन्सार आपन्ह प्रविधिसे सेँठैटि (हिरगरसे जोर्ना) जाइट, ढ्यार काम फे लिरौसि बन्टि जाइटा । आब रहट रहट मनै पुरा प्रविधिक आस कर लग्ल । पहिलक जस्ट साहा बर्खम मनैन सख्लाह्रा बलैना, बाटबट्कोहि लगैना, सब डिमाकसे भुलैटि जाइट । आज काल्हिक मनै अघट्यक पूर्खनहस कमासु नैबिल्गठ । सब जाँगर च्वाँर होगैल, ओइन्ह प्रविधि आपनवर मोहन्या लेहल । रान परोससे राइसल्ला मस्यौरा लेनाटक डुर बा, आब सब गुगलम उपाइ खोज लग्ल ।

आजुक दिन भाषक सहारासे मनै
यि ढर्टिम आपन रजगज चलाइट ।

मनैनह चट्टुर करैना जो भाषा हो । नै ट मनैनसे चट्टुर और जिव जिन्वार, पसपौहा, किरा मकोरा फे रट जे ? आजुक दिन भाषक सहारासे मनै यि ढर्टिम सबके उप्पर आपन रजगज (डबडबा) चलाइट । भाषाक सहारासे मेरमेरिक खोजविन करट । डुन्याभरिक लौव लौव चिज सिर्जाइट ओ आपन कामह प्रविधिसे जोर्क लिरौसि बनाइट ।

उप्पर कह खोज्लक, भाषा ओ प्रविधिह जोर सेक्लसे कामह फे एकडम लिरौसी हुइना, समयक फे बचोट हुइना हुइल । एक ठाँउक मनै ड्वासर ठाँउक मनैनसे सहजे बाट चिट बट्वाइ सेक्ना, आपन गुन सिखाइ सेक्ना ओ सिख सेक्ना फे हुइल ।

आज अंग्रेजी भाषा डुन्याभर काजे चट्कल बा ? काकर कि यि भाषा बहुट पहिलसे प्रविधिसे नखाइल बा । अत्याधुनिक प्रविधिसे अंग्रेजी भाषा जोरल बा । आब्ब चलैना इन्टरनेट, हेर्ना अनलाइन समाचार, अनलाइन व्याकरण, अनलाइन शब्दकोष सब अंग्रेजी भाषाम सहजे भेटाइ सेक्जाइठ । मेरमेरिक एप्स (प्रविधिक भाषा बुझ्ना एप्लिकेशन) अंग्रेजि भाषाम बेल्सल बा । आज आइल प्रविधि बेल्सक लाग अंग्रेजी नैसिख्ख नैहुइना हुइलागल । अघट्यक बुह्राइल पुरान मनै जे ट एकडिन फे पाठशालाक डुह्रि नैडब्ल हो । कर्या अक्षर भैस बरावर कहँठ, उ फे मुबाइल चलाइट चलाइट एबिसिबि, नाइन, एट, सब चिन्ह लग्ल । कहखोजलक भाषाह प्रविधिसे जोर सेक्लसे भाषाक उमेर महा नम्मा हुइ सेकठ ओ भाषाह सह्यार (सुरक्षित) सेक्जाइठ । ओ प्रविधिक सहारासे, आब जलमना लर्कन फे आपन भाषा, संस्कृति जानक लाग मोहन्याइ सेक्जाइठ ।

आब्ब हमार गाँउ घरिम खुलल ढ्यार पाठशाला स्थानीय भाषाक घ्याँचा बुज्टि जाइटा । गुन सिखैना नाँउम जबर जस्टि औरक बोलि भाषाम लर्कनक डिमाकम जोर डारटा । राज्यक अघट्यक (आउट डेटेड) शिक्षा नीति, नेपाली भाषाम पह्राइ पर्ना, आम्हिन फे लठ्गोरि डार डार पह्रैटि बाट । गुन ट लर्कनक बोल्ना भाषाम सिखैलसे पाछसम सम्झ सेक्ना (दीर्घकालिन) रहि । अँइठ गुँइठ करकर सिखल गुनक (विद्या) का भर ? आब्ब, ढ्यार डाइ बाबान के झुकाव फे अंग्रेजी बोली भाषाम बाटिन् । चाहे कल्टर भर रुप्या लाग जाए, रिनढन कहारक फे आपन लर्कनक घ्याँचम टाई, पुट्ठम बेल्ट जरुर बाँधट । यि ओइन्क सौख भर कह नैमिलि । बिचारन आपन सारा जिन्गि आनक घर मँजोरी ढटोरी, कमैया, बुक्रहि लाग्क पाइपाइ जिन्गि मोल कटैल बाट । आज ओह गाइखाने (अंग्रेजी) बोलि बोल्क खाई ओ लगाइ पुग्टा कलसे ओइन हौस लग्ना बाटह अन्ख्वार नैमान परि ।
धन्गर मनैनक बाट छोरो । गरिब, डुख्यारि फे आज आपन लर्कन सौखसे नाई बेन्सुक मज्बुरिम पर्क आनक बोलि चाहे अंग्रेजी, चाइनिज, जापानी कोरियन रह मोल डारक सिखाइ डटल बाट । आनक भाषा जन्लसे लिरौसिसे रोजगार पैना, पैसा सहजे कमाइ सेक्ना हुइलक ओर्से आज स्थानीय मौलिक भाषाक, ठेँट बोली किनार (गिर्ना खतरा) लग्टि जाइटा ओ और भाषा आँङ लेटि जाइटा ।

थारु गुन सिखैना हो कलसे डुडल (एक्ठो प्रविधि बोलि अन्सार लिख्ना) फे थारु भाषा सिखाइक लाग काम लाग सेकि ।

आब्ब धन्गर (विकास हुइल) ड्यासक भाषा सिख्ना, बोल्ना, लिख्ना, पहर्ना लहर डेख्क सदीसे पुर्खनके बोलि ढिर ढिर नामेट हुइटि जाइटा । स्थानीय बोली, रहान, चाल चलन बिस्रैटि जैना कलक अघट्कय पूर्खनसे नाँट ओ सोँरिक (सम्बन्ध) नाखा छुट्टी गैलक हो । आपन मौलिक सहचिन मेट्टी गैल हो । यि टाँर (लहर) रोक्ना कलक लड्यम बान्ढ्वा बहान्क पानीह टिकरा खर्कैना बराबर कर्रा काम हो ।

ओह मार लड्यक पानीक ढार, भेँउराक टारसे मिलाक लड्या नहङल्से और ढिक्वा पुग सेक्जाइ । उप्पर सिर्क खोज्लसे नाट लड्या सहज नाँघ सेक्जाइ, उल्ट नाकम पानी पेल्क गट््ठुक केल लागि ओ बुह्रमुना ढन्ढा हुइ ।

लर्कन दवाई खवाइहस मुह डाब डाब खवइल्से, पाछ उल्टि कर सेक्ठ । ओह मार थारु भाषा सिखाइक लाग थारु भाषाह प्रविधिसे सँेठैलसे केल आब जलमना लर्कन थारु भाषावर मोहन्याइ सेक्जाई ओ अघट्यक पूर्खनक गुन लिरौसिसे सिखाई सेक्जाइ । यिहा भाषाह काजे प्रविधिसे जोर्ना कना कुछ बाट अंग्रयाइ खोजल बा । कुछ अप्न फे ठपठाप कर्बि ।

थारु लोक बट्कोहिक एनिमेशन, कार्टुन, एप्स, गेम बनाइना जरुरी

आज काल्हिक जलमना लर्का सब ढिँर्हिमसे मुबाइल चलाइ जन्ल रठहुँ । डाइक दुध डिनभर नैपहि ट फे ठिक बा मनो मुबाइल हाठम नैपैहि ट च्यँहर च्यँहर कर लग्ठ । लर्कनक मुबाइलओर रहल लगाव डेख्क आब थारु भाषाह फे प्रविधिसे डुर ढार नैसेक्जाइ कैख लख काट सेक्जाइठ । थारु भाषा बेलसक मुबाइल एप्स बनाइ परल । लर्कन मोहन्यैना थारु लोक बट्कोहिक एनिमेशन (नेङना चित्र) बनैना जरुरि होगिल । ढ्यारनक थारु बट्कोहिक कार्टुन सलिमा, बनाई परल टाकि आब जलमना लर्का थारु बोलि भाषा ढ्यार जसिन ओह हेर्क अप्नह सिख सेकै । आब लर्कन लोभैना सब चिजबस्टो प्रविधिसे जोरक थारु भाषाम ढ्यार प्रविधि सिर्जैना जरुरि होगैल । थारु गुन सिखैना हो कलसे डुडल (एक्ठो प्रविधि बोलि अन्सार लिख्ना) फे थारु भाषा सिखाइक लाग काम लाग सेकि । थारु भाषाम सप्टवयर सिर्जाइ परल, थारु भाषाम गेम बनाइ परल टबकेल लर्कनक मन स्थानीय भाषाम टान सेक्जाइठ ।

थारु बाल कथा, चित्र कथा लिखाई ओ छपाई

आब छपैना ढ्यार बाल कथा थारु भाषाक पिक्टोरियल (चित्रकथा), थारु भाषाक बट्कोहि, लर्कनक किताप थारु भाषाक लिखाईम लेखकहुक्र बल डेखाइ परल । थारु भाषाम लिखना पहर्ना किताप बजारभर छिट्कैना टाकि सहजसे यि पाइसेकै ओ सिख सेकै । सब थारु भाषाक लेखक, थारु बुड्यार मनै कुछ बर्खा (बर्ष) आपन लिखाईह थारु भाषाम न्यौछार करि । यि लगानि आपन मौलिक भाषाक सहचिन बचैना सगुनक कामम लगाई ।

थारु भाषाक लिखल चिजह अनलाइन, विद्युतिय सिखाईम बड्लना

थारु भाषाम लिखल आम्हिनसम खोजलहस किताप नैभेटाई सेक्जाइठ । बहुट कम किताप छपल बा । उ फे सबजे सहजे पुग सेक्ना ठाँउम नैहो । ओह मार छाप स्याकल किताप लेख, कविता, गित गजल निवन्ध जट्रा बा अनलाइनम या ट विद्युतीय सिखाई, इ–लाइब्रेरी बनैना पर्गा डाब परल । लौव छप्ना थारु कितापह चहाँ जसिक अनलाइन प्रविधिसे जोर परल । आम्हिनसम छापल सब थारु व्याकरण, थारु शब्दकोषह अनलाइन शब्दकोष बनाइ परल । यी अनलाइन थारु शब्दकोषसे ढ्यार थारु लर्का आपन मौलिक ठेँट् शब्द खोज सेक्हि ओ जान सेक्हि ।

थारु भाषाह अनलाइन ओ वेभसाइटसे जोर्ना

थारु भाषाह बेलसक भरपुर मेडिया, अनलाइन, पत्रिका, रेडियो, टिभिम गुड्गर (गुणस्तरीय) कार्यक्रम सिर्जाइक परल ओ चलाइ परल । आबसम कुछ थारु नाँउक अनलाइन खुलल बा, टब्बु फे खसमेभ्रmा हिसावसे (नेपाली, थारु, अन्य) भाषाम फे सन्चालन हुइट डेख परट । व्यावसायिक हिसाबसे यि ओइन्क मजबुरि हुइसेकठ यी बाटह स्थानीय पालिकाह भाषा संस्कृति बचाइक लाग जवाफदेहि बनाइ ओ भाषा सह्यारक लाग बाट उड्गराइ । ओ पालिकाक वेभसाइटम फे स्थानीय भाषाक पेज बनाइक लाग जोर लगाइक परल । यि कामसे लर्का आपन भाषाक रस सहजे लिह पैँहि ।

थारु पाठशाला ओ पूर्खन गुन सिखाई

थारु भाषा बेल्सक लाग ठाँउ फे चाहठ । उ हो थारु पाठशाला । थारु पाठशाला थारु गाँउघरसे भारि विश्वविद्यालय और कहुँ नैहुइसेकि । ओहमार आपन घरम लर्कन और भाषा लौवसे सिखाइटि, टब्बु फेकुछ समय आपन थारु भाषाम लर्कनसे स्याकटसम बाट करि । आपन लर्कन अघट्यक बाट बाट्कोहि सुनाइ, आपन जानल गुन सिखाई । आपन भाषा, संस्कृति, देउदुर्गा, सब चिन्हाई । गाँउम खुलल सामुदायिक पाठशालाम स्थानीय भाषाम पह्राई लिखाई कर सेक्लसे और मजा । थारु काम लग्ना गुन जस्ट, मेरमेरिक हरचालिन कर सिखैना (पूर्व व्यवसायिक शिक्षा), खानपिन बनाई सिखैना (पाकशिक्षा), थारु पौराणिक उछलकुद (शारीरिक शिक्षा), रेखदेख, स्यावा सत्कार, रहान, चालचलन सिखैना (नैतिक शिक्षा) सब मेरिक गुन संगार्क थारु पाठशालाक लाग पाठ्क्रम बनाई ओ लर्कन सिखाई । यि पर्गासे पूर्खनक मौलिक सहचिन ओ पुर्खनक सिर्जाइल चिज बरन लिरौसिसे सह्यार (संरक्षण) कर सेक्जाइ ।

शिक्षा नीति भिट्टर थारु भाषाक ठाँउ

थारु भाषाह अनुशासित, लिरौसी बनाइक लाग, उद्देश्य सहित थारु पाठ्यक्रम ओ पह्रैना किताप स्थानीय बोली भाषम हालि छपाइ परल । यकर लाग भाषाविद् पाठ्यक्रमविद्, भाषाशास्त्री मनैन सख्लाह्रा लगाक हुइलसे फे यि काम हालि निप्टाई पर्ना डेख परट । संगसंग स्थानीय भाषाम पह्रैना कामक लाग पालिकासे मिल्क शिक्षा नीति फे बनाक आघ पर्गा डाबना जरुरी होगैल ।

थारु भाषा सिखाइक लाग मनै निखर्ना

स्थानीय भाषाक किताप, पाठ्यक्रम पह्राइक लाग सिपार पह्रैना (दक्ष जनशक्तिह) मनैन निखार (तालिम) परल । उ फे आज काल्हिक जुग जबाना अन्सार प्रविधिसे एकडम जानकार बनाइ परल टाकि थारु भाषाह प्रविधिसे जोर्क लर्कन फट्कारसे लिखाई, बोलाई, पह्राई ओ सिखाई सेक । यि कामक लाग स्थानीय सरकारह जुम्मा लगाइक परल ।

गुड्गर थारु गीत, मृडङ, सलिमा बनाइबेर चेट लगाई

लर्का ढ्यार गुन सलिमा, भिडियो हेर्क सिख्ठ । आझुक लर्का, हिन्दी बोली सब प्रविधिसे जो सिख्ल ना ट एक दिन हिन्दी पाठशाला गैल, ना ट किहु गुरु टेक्ल । दुई तीन दशक आघ थारु सलिमा बन खोब झिस्करल रह । टैछोर मैछोर करठँ । कुछ मजा सलिमा फे बनल । कुछ थारु सलिमा आपन मोल फे उठाइल ढ्यार भर डुबकैल । सायद यिह बाटसे थारु सलिमा भुट्भुलाइल बिल्गट । आजकाल भर थारु गीत म्यूजिक भिडियो बन्ना लहर बेढ्ढब चलल बा जौन मिडिया प्रविधिक सुभ लछन मान सेक्जाई । टब्बु फे थारु भाषाक गीतक नाँउसे जम्म शब्द बिगारक या ट भोज पुह्र्या या ट हिन्दी शब्द ढार्क ढ्यार गीत निक्रटा । ढ्यार बोलि भाषा लर्का सलिमा गीतबाँस हेर्क ओ सुन्क फे सिख्ना हुइलक ओर्से यि बाटम ध्यान डेना जरुरी बा । बोली भाषाह मेडिया प्रविधिक सहारासे पाछटक फे संगार्क (संरक्षण) ढर सेक्ना हुइलक ओर्से यिहिम गहिरसे चेट लगाई ।

स्थानीय भाषाह कामकाजी भाषा बनाई

स्थानीय पालिका, सरकारी कार्यालय, सामुदायिक पाठशाला ओ और फे कार्यालयम स्थानीय भाषाम फे नागरिक वडापत्र, सूचना या समाचार, अर्जि (निवेदन) पत्राचार कर्ना व्यवस्था मिलाइक परल । आजकाल ट ढ्यार कार्यालयम डिस्प्ले बोर्ड स्क्रीन फे ढर्ल बा । कम्तिम फे स्थानीय भाषाम फे सूचना डिस्प्ले कर्ना बानी लागि टब फे स्थानीय भाषा कुछ आङ लिह सेकि ओ लौव पुस्टा आपन भाषाक मटलब बुझ सेक्हि ।

थारु बोली, रहान, रिट भाँट, गीतबाँस, चिजबरन उप्पर खोज

थारु भाषा बचैना, सिख्ना, पह्रना, बेल्सनाह पैसा कमैना, रोजगारसे जोर परल । थारु भाषाक चाल चलन, रिटभाँट, देउदुर्गा, पुजाआँटि, थारु रहान, गीतबाँस, मृदंग, गहनागुर्या, थारु पहिरन थारुनक सिर्जाइल चिजबरनम फे विद्यावारिधि करक लाग लर्कन हौस्याइ परल । थारु भाषा संस्कृतिह व्यावसायिक बनाइक लाग झ्याली पिट परल टाकि और जातक मनै फे हमार पूर्खनक भिट्टर डबल (नुकल) गुन खिट्खोर सेक्हि । थारु रिटभाँट खन्गर (समृद्ध) ओ मैगर रहल बाट प्रविधिक सहारासे डुन्याभर छिटकाई । काल्ह यि बाटम खोजविन कर्ना मनैन हमार बोलि भाषा, रहान, गीतबाँस मोहन्याइ सेकठ । थारु सिपार मनै काम पाइ सेक्हि ओ मोल कमाइ सेक्हि ।

ओस्टक थारु गुन, थारु विद्या काम लगैना (व्यवहारिक) बनाइक लाग पूर्खनक बनाइल चिबरनह कलात्मक बनाक बजारम मोल मोलाई फे कर सेक्जाइ, भल्हि अब्ब प्रविधिसे हट्क उ चिज बस्टो कामम नैबेलस जाइट टबु फे सजावटक लाग लोभौरि छोट छोट सहचिन (नमुना) भर बनाक बजारम छिट्काई सेक्जाइठ । लौव पुस्ताह भाषा सिखैना, मेरमेरिक उपाइ हुइ सेकठ । आब्ब डेख परल बडलाब, लर्कनक प्रविधिसे लगाव अन्सार सायद हम्र थारु भाषाह प्रविधिसे जोर्लसे डुनुवर नाफा हुइ सेकठ कि ? एक वर प्रविधि फे बुझ सेक्ना ड्वासर वर आपन मौलिक भाषा फे सिख पैना । सप्वा फे मुजाई, लट्ठी फे नैटुटि ।

जय गुर्बाबा ।

लेखक दहित पहुरा थारू दैनिक पत्रिका व पहुरा डटकमके नियमित स्तम्भकार हुइट ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू