सुकुम्वासी वस्तीमे जिविकोपार्जनमे कठिनाई

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, २७ माघ । कैलालीके धनगढी उपमहानगरपालिका–१७, धुरजन्ना शिवगंगा लडियक किनारमे बसोबास करल नमूना सुकुम्बासी वस्तीमे जिविकोपार्जनमे कठिनाई हुइल बा ।
नमुना सुकुम्वासी वस्ती टोल सुधार समितिके अध्यक्ष मुकेश बोहरा धनगढी उपमहानगरपालिकाहे ६ बुँदे मागपत्र बुझैटी वस्तीमे जिविकोपार्जनमे कठिनाई हुइल बटैलै । उ बस्ती द्वन्द्वकालमे २०६१ सालमे गोदावरी नगरपालिका वडा नं. ६ लालपुर हरैया कैलालीमे रणबहादुर शाहके जग्गामे बसोवास करल रहे ।
शान्ति पुनस्र्थापनापाछे २०७५ सालमे बैठल जग्गा विक्रि हुइल ओरसे जग्गा खरीद करुइया व्यक्ति अपनेहुक्रे खरीद करल जग्गा प्रहरी प्रशासनके सहयोगमे खाली करैले रहे । समुदाय ओ जग्गाधनीविच द्वन्द्व हुइलपाछे दुई पक्षविच सम्झौता हुइल अन्सार जग्गाधनी प्रतिपरिवारहे २ लाख ८ हजारके दरसे परिपुरन डेहल ओ करिब २ सय परिवार अन्यन्त्र जाके वसोवास करल रहे ।
६२ परिवार उ नगदके सट्टा घरवासके लाग जग्गाके व्यवस्था करडेना अनुरोध करल बमोजिम धनगढी उपमहानगरपालिका वडा नं. १७ धुरजन्नामे शिवगंगा लडियक किनारमे घरवासके लाग ५९ कट्ठा जग्गा खरीद करके सामुिहक लालपुर्जा लेके २०७५ असार महिनासे बसोवास करटी आइल बा । व्यक्तिगत लालपुर्जा बने नइसेकलपाछे ६२ घरपरिवार अस्थाई टहरामे बसोवास कैना वाध्य हुइल टोल सुधार समितिके अध्यक्ष मुकेश बोहरा बटैलै ।
‘स्थानीयस्तरमे ज्यालादारीमे समेत काम नइपैना ओरसे प्रत्येक घरसे प्रायः पुरुष् ज्यालादारी करे भारत जैना करल बटै,’ अध्यक्ष बोहरा कहलै, –‘स्थानीय सरकारसे पैना सेवा सुविधासे वञ्चित हुइल ओरसे गाँसवाँस कपास, शिक्षा स्वास्थ्य जैसिन आधारभूत अधिकारसे वन्चित हुके सुकुम्वासी वस्ती जिविकोपार्जनममे कठिनाई हुइल बा ।’
उहाँ कहलै, ‘अस्थायी टहराके कारण हावा, हुरी बतास, जार, घाम पानी, विषालु जीव जनावरके जोखिमके विच बच्टी रहल बटी, उ परिवारके घर बनैना जग्गा बाहेक जिविकोपार्जनके अन्यश्रोत नइहुइल कारण दैनिक ज्यालादारीमे निर्भर हुइना बाध्य हुइल बाटी ।
टोल सुधार समितिसे धनगढी उपमहानगरपालिकाहे ज्ञापनपत्र
नमुना सुकुम्वासी वस्ती टोल सुधार समितिसे खानेपानी तथा शौचालयके व्यवस्था नइहुके स्वास्थ्य सरसफाईो समस्या हुइल ओरसे पर्याप्त खानेपानीके लाग नल्का ओ शौचालयके व्यवस्थ करे पर्ना, जिविकोपार्जनके लाग आयआर्जन ओ व्यवसायिक सीप, तालिम, रोजगारके व्यवस्था करे पर्ना, सुरक्षित आवास सहितके घर निर्माण करे पर्ना, प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमअन्तरगत १०० दिनके रोजगार उपलब्ध कराई पर्ना, ओजरारके लाग विद्युत सेवा उपलब्ध कराई पर्ना, वस्तीहे कटान हुइनासे जोगैना शिवगंगा लडिया किनारमे पक्की तटबन्धके व्यवस्था अविलम्ब करे पर्ना लगायत माग कैगिल बा ।

कार्यक्रम, नीति तथा प्रक्रियाबारे अभिमुखीकरण कार्यक्रम
सेवा प्रदायक निकायके कार्यक्रम, नीति तथा प्रक्रियाबारे जानकारी करैना मंगरके रोज धनगढीमे अभिमुखीकरण कार्यक्रम कैगिल बा ।
परिवर्तनका लागि कार्यरत यूवा समुह (याक) नेपालसे आयोजित अभिमुखीकरण कार्यक्रममे धनगढी उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १, १७ ओ २ सीमान्तकृत समुदायके सहभागिता रहे । धनगढी उपमहानगरपालिकाके नगर प्रमुख नृप बहादुर वडके वकडा पहुनामे हुइल कार्यक्रममे उहाँ तीन तहविच जौन मेरिक समन्वय हुई पर्ना ओइसिन नइहुइल बटैलै । ‘संघीय ओ प्रदेश सरकार अपन ढंगसे चलल बा,’ उहाँ कहलै, स्थानीय सरकार प्रत्यक्ष रुपमे जनता सामु बा, सक्कु समस्या समाधान करे पर्ना ओरसे सबसे ढेर मारमे परल बा ।’
गोदावरी नगरपालिका वडा नं. ६ लालपुर हरैयामे बसोबास करल ६१ परिवारहे राज्यपक्षसे बल प्रयोगके हटागिल, हटाइलपाछे लडिया किनारमे बैठाइल उहाँ कहलै । ‘शहरसे उठाँके जंगलमे बैठागिल बा,’ नगरप्रमुख वड कहलै, –‘बनुवामे बैठाईमे व्यवस्थापन कहे नइकैगिल, एक कटठा जग्गामे बैठाके केक्रो व्यवस्थापन हुई नइसेकी ।’ अब्बे भूमि व्यवस्थापनके काम आघे बह्रल कहटी अपनेहुक्रे १० बरस बैठलहुकन लालपुर्जा डेहल मने १५ बरससे बैठलहुकन बल प्रयोग करके उठाइल उहाँ कहलै ।
धनगढी उपमहानगरपालिकाके प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरिबहादुर चन्द ज्ञानके कमी हुके कतिपाय बाटके दुःख पाइल बटैलै । सर्वसाधारणहुकन सूचना हेर्ना बानी नइपरल हो, उहाँ कहलै, जिहीसे सीमान्तकृत वर्ग बहुट बन्चित हुइल बटै । अभिमुखीकारण कार्यक्रमके उदघाटनसत्रमे परिवर्तनका लागि कार्यरत यूवा समुह (याक) नेपालके कार्यकारी निर्देशक डबल बम अपनेहुक्रे १५ बरससे जिविकोपार्जन सम्बन्धी परियोजना संचालन करल बटैलै । उ परियोजना मार्फत नेपाल सरकारके सेवा सुविधा सीमान्तकृत वर्गमे लक्ष्य हो उहाँ कहलै ।
अभिमुखीकरण उदघाटन कार्यक्रम परिवर्तनका लागि कार्यरत यूवा समुह (याक) नेपालके अध्यक्ष धन बहादुर रावलके अध्यक्षतामे हुइल रहे कलेसे संचालन याक नेपालके निर्देशक देवी प्रसाद खनाल करले रहिट ।
धनगढी उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १, १७ ओ २ के सीमान्तकृत समुदायके सहभागितामे हुइल अभिमुखीकरण कार्यक्रममे धनगढी उपमहानगरपालिकाके रोजगार संयोजक चन्द्र बहादुर महरा, पशु शाखा अधिकृत पदमबहादुर रौले, स्वास्थ्य शाखा अधिकृत कुम्भराज उपाध्याय, कृषि शाखा अधिकृत लोकराज उपाध्याय, कृषि ज्ञान केन्द्रके कृषि प्रसार अधिकृत जनकराज बोहरा लगायतसे कार्यपत्र प्रस्तुत करल रहिट ।
