थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत १७ बैशाख २६४९, बुध ]
[ वि.सं १७ बैशाख २०८२, बुधबार ]
[ 30 Apr 2025, Wednesday ]

किशोरकिशोरीके लाग ६० लाख फाइजर खोप किन्न सम्झौता

पहुरा | १२ श्रावण २०७८, मंगलवार
किशोरकिशोरीके लाग ६० लाख फाइजर खोप किन्न सम्झौता

काठमाडौं, १२ सावन । सरकार १२ से १८ वर्ष उमेर समूहके करिब ५० लाख जनसंख्याहे लक्षित करटि ६० लाख खोप खरिद करे लागल बा । अमेरिकाके फाइजर एन्ड बायोटेक कम्पनीसे उत्पादन करल खोप खरिद करना सम्झौतासमेत हुइल बा ।

किशोरकिशोरीके लाग आवश्यक १ करोड डोज खोपमध्ये थप ४० लाख भर कोभ्याक्सके समन्वयमे नन्ना तयारी हुइल स्वास्थ्य सचिव लक्ष्मण अर्याल बटैलैं । ‘६० लाख खोप खरिद करना फाइजरसँग एग्रिमेन्ट हुसेकल,’ उहाँ कलैं, ‘थप ४० लाख डोज भर कोभ्याक्सअन्तर्गत साझेदारी सहुलियतमे नन्ना मेरिक प्रस्ताव तयार हुइल बा ।’

खोप अइना ६ से ९ महिना लग्ना डेखाइल बा । सरकार पुससम खोप उपलब्ध करैना आग्रह करलेसे फेन कम्पनी ढिलमे सन् २०२२ के अप्रिल (वैशाख) सम डेहे सेक्ना जनैले बा । फाइजर कम्पनीसे खोप खरिद करना आवश्यक रकमके लाग विश्व बैंकसँग ऋण सम्झौताके तयारी हुइटिरहल बा । यकर अधिकार स्वास्थ्य सेवा विभागके महानिर्देशकहे डेहल बा । खरिद सम्झौतामे अर्थ मन्त्रालय समेत सहमत रहल स्वास्थ्य मन्त्रालय जनैले बा ।

स्वास्थ्य राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठ विश्व बैंकसँग सम्झौता करना महानिर्देशकहे अधिकार डेना निर्णय करले बटैं । विभागसे खोप खरिद करना अन्य कम्पनीहे फेन पत्राचार करले रहे मने फाइजर सकारात्मक हुइलपाछे प्रक्रिया आघे बह्रल हो ।

अमेरिकाके फुड एन्ड ड्रग एड्मिनिस्ट्रेसन (एफडीए) से फाइजर ओ मोडर्ना खोप १२ वर्षसे १८ वर्ष उमेर समूहहे फेन लगाइ मिल्न प्रमाणित करसेकले बा । खोप खरिद, ढुवानी, भण्डारण ओ वितरणलगायत विषयमे कम्पनीके आधिकारिक व्यक्ति ओ स्वास्थ्य मन्त्रालयके पदाधिकारीबीच भर्चुर्अल बैठकसमेत हुइल रहे । यीसँगे ५० लाख डोज मोडर्ना खोप खरिद करना विषयमे फेन छलफल अन्तिम चरणमे पुगल स्रोत बटैले बा ।

संसद्के शिक्षा तथा स्वास्थ्य समितिके सोम्मारके बैठकमे स्वास्थ्य मन्त्रालयके नीति तथा योजना महाशाखा प्रमुख डा. गुणराज लोहनी आगामी असोजसे चैतसम टमान कम्पनीके ३ करोड २३ लाख डोज खोप प्राप्त हुइना जानकारी करैले बटैं । जोनअन्तर्गत कोभ्याक्स सुविधाके १ करोड १३ लाख डोज निःशुल्क प्राप्त हुइना उहाँ बटैलैं । उहाँक अनुसार कोभ्याक्ससे लागत सहभागितामे कोभिसिल्ड, मोडर्ना, फाइजर, जान्सेन, भेरोसेललगायत १ करोड ५० लाख डोज प्राप्त हुइ ।

अस्टेक सरकारसे खरिद करल ७० लाख डोज असोजसम प्राप्त हुसेक्ना लोहनी बटैलैं । ‘सिरम इन्स्टिच्युटहे अग्रिम भुक्तानी हुसेकल कोभिसिल्ड भदौके दोसर साता तथा चीनसे खरिद ओ अनुदानमे अइना खोप भदौ मसान्तसम आसेक्ना बा,’ उहाँ बलैं । चीनसे ४० लाख खोप खरिद करलमे ३२ लाख डोज आसेकल बा । चीन सरकारसे थप १६ लाख डोज अनुदानमे उपलब्ध करैना घोषणा करले बा ।

खोप खरिद करना आवश्यक पर्ना बजेट विश्व बैंक ओ एडीबीके सहुलियत ऋणसे व्यवस्थापन करे लागल हो । सरकार खोप खरिद करना लग्ना रकम दुई ठो मोडलसे भुक्तानी करना नीति लेले बा । दातासे लेहल ऋण सरकारके ढुकुटीमे जम्मा करके सरकार खोप कम्पनीहे भुक्तानी करना वा खरिद करेबेर लग्ना रकम दाताहे सिधे तिरे लगैना । ‘यी दुईमध्ये जोन नीतिसे सरकारहे सहजिल हुइ, ओहे अपनैना योजना बनैले बटि,’ स्वास्थ्य सचिव अर्याल कलैं ।

फाइजर खोप अइना निश्चित हुइलओरसे सातु प्रदेशमे माइनस ८० डिग्रीसमके खोप भण्डार करे मिल्ना संरचना निर्माण अन्तिम चरणमे पुगल स्वास्थ्य सचिव अर्याल बटैलैं । ‘अइना भदौ दोसर सातासम भण्डार तयारी करना निर्देशन डेले बटिं,’ उहाँ कलैं, ‘सहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागसे संरचना बनाके हस्तान्तरण करसेकले बा । आब कोल्ड रुम तयार करना बाँकी बा । यी फेन खोप अइनासे आघे तयार हुजाइ ।’

फाइजर कम्पनीके अनुसार यी खोपहे लम्मा समयसम भण्डारण करेक लाग माइनस ६० से ८० डिग्रीके तापक्रम आवश्यक परठ । तत्काल प्रयोग करेक लाग भर २ से ८ डिग्री सेल्सियसमे ३५ दिन भण्डारण करे सेकजाइठ । कोभिसिल्ड ओ भेरोसेल २ से ८ डिग्रीमे ढरल करल बा ।

गैल बुधके प्रकाशित ‘न्यु इंग्ल्यान्ड जर्नल अफ मेडिसिन’ के अध्ययनसे फाइजरके पहिल डोज ३६ प्रतिशत ओ अस्ट्राजेनेकाके ३० प्रतिशत प्रभावकारी डेखाइल उल्लेख करल बा । फाइजरके दुनु डोजके खोप लक्षणसहितके डेल्टा भेरिएन्टविरुद्ध ८८ प्रतिशत ओ अल्फा भेरिएन्टविरुद्ध ९३.७ प्रतिशत प्रभावकारी डेखाइल बा । अस्टेक, अस्ट्राजेनेकाके दुनु डोजके खोप डेल्टा भेरिएन्टविरुद्ध ६७ प्रतिशत तथा अल्फा भेरिएन्टविरुद्ध ७४.५ प्रतिशत प्रभावकारी पाइगिल बा ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू