सरकार मुक्तकमैयाके मुद्दा विस्रैटी

२३ सय ७५ मुक्तकमैया पुनर्स्थापनासे बन्चित
पहुरा समाचारदाता
धनगढी,२ पुस । सुदूरपश्चिम प्रदेश २ ओ लुम्बिनी प्रदेशके ३ जिल्ला कैके पाँचमे अभिन २ हजार ३ सय ७५ जाने मुक्तकमैया पुनर्स्थापनासे बन्चित रहल बटै ।
दासत्वके अवशेषके रुपमे रहल कैलाली, कञ्चनपुर, बाँके, बर्दिया ओ दाङ जिल्लाके अभिन ओटरा मुक्त कमैया पुनस्र्थापनासे बञ्चित रहल मुक्त कमैया महिला मञ्च कैलाली जनैले बा ।
पुनर्स्थापनाके काम बाँकी रहल बेला सरकार मुक्तकमैयाहुकनके मुद्दा विसराई लागल मुक्त कमैया महिला मञ्च कैलालीके अध्यक्ष कौशिला चौधरी बटैली । उहाँ कहली, ‘मुक्त कमैया समस्या समाधान विना करल सरकार मुद्दा विस्राई लागल पाछे फेरसे ध्यानाकर्षण करागिल हो ।’
‘२०५७ साल सावन २ गते कमैया मुक्तीपाछे ढेर जाने जग्गा पैलै । अभिन बहुट जाने सरकारसे पाई पर्ना जग्गा सेवा सुविधासे बञ्चित बटै,’ मञ्चके अध्यक्ष चौधरी कहली, –‘पाँच जिल्लाके तथ्याङक हेर्ना हो कलेसे सट्टा भर्ना करे पर्ना, परिचय बदर करल, परिचय वितरण नइकरल समस्या बा ।’ समस्या समधानके प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवासे टमान मन्त्रीहुकन भेटके ध्यानाकर्षणपत्र बुझाइल उहाँ बटैली ।
कैलाली जिल्लामे ९ हजार ७ सय ७२ परिचय पाइल मुक्तकमैयामे ८ हजार ९ सय ७५ जाने जग्गा पाई पर्ना रहे । ओम्नेसे ८ हजार २२ जाने जग्गा पैले बटै । चार सय मुक्तकमैयाके सट्टा भर्ना करे पर्ना, ३ सय ८० जाने जग्गा पैनासे बञ्चित करके ९ सय ५३ जाने पुनस्र्थापनासे बञ्चित बटै ।
कञ्चनपुरमे ४५ सय ६ जाने परिचयपत्र पाइलमे ४४ सय १८ जाने जग्गा पाइपर्ना रहे । मने ४२ सय ८९ जाने जग्गा पैले बटै, कलेसे १ सय २९ जाने सट्टा भर्ना करे पर्ना करके १ सय २९ जाने पुनस्र्थापनासे बञ्चित बटै ।
बर्दियामे सबसे ढेर १४ हजार ४ सय ९९ जाने परिचयपत्र पाइल मुक्तकमैया रहलमे ८४ जानेक सट्टा भर्ना, ८३ जानेक जग्गा नइपाइल, १ हजार ७८ जनहनहे परिचय नइबाँटल करके १२ सय ४५ जाने पुनस्र्थापनासे बञ्चित बटै । बाँके जिल्लामे २३ सय १६ जाने परिचय पाइल मुक्तकमैया रहलमे सक्कु पुर्नस्थापना हुइल बा । दाङमे १४ सय २६ जाने मुक्तकमैया रहलमे उहाँ अभिन ४८ जाने पुनस्र्थापनासे बञ्चित रहल मुक्तकमैया महिला विकासके तथ्याङकमे डेखल बा ।
पाँच जिल्लामे परिचय पाइल कुल मुक्तकमैयाके संख्या ३२ हजार पाँच सय ९ रहलमे जग्गा पाई पर्ना संख्या २७ हजार पाँच सय ७० रहल रहे । मने २५ हजार एक सय ९५ जाने जग्गा पैले बटै । परिचयपत्र बदर १ सय ७३, जग्गा नइपाइल ४ सय ६३, परिचयपत्र वितरण नइकरल १ हजार ७८ करके २३ सय ७५ जाने मुक्तकमैया पुनस्र्थापनासे बञ्चित रहल बटै ।
१५ बुँदे मागसहितके ज्ञापन पत्र

मुक्त कमैया समाज केन्द्रिय समिति कैलाली, कमैया महिला जागारण समाज नेपाल बर्दिया, मुक्त कमैया महिला विकास मञ्च कैलाली, मुक्त कमैया बडघर सञ्जाल कैलाली, मुक्त कमैया आन्दोलन परिचलन समिति कैलालीसे कार्तिक २४ गते भूमिसुधार, गरिवी तथा शहकारी मन्त्रालय सिंहदरवार, काठमाण्डौ १५ बुँदे ज्ञापन पत्रफे बुभैmले रहे ।
ज्ञापन पत्रमे मुक्त कमैयाहुकनहे उपलव्ध कराइल जग्गा हक हस्तान्त्ररण हुइनाके करके पूर्ण स्वामित्व (पुर्जा फुकुवा) कायम करेपर्ना, मुक्त कमैया पुनस्र्थापनके लाग अधिकार सम्पन्न मुक्त कमैया पुनस्र्थापन समस्या समाधान आयोग गठन करके बाँकी रहल मुक्त कमैयाहुकनके तत्काल पुनस्र्थापन करे पर्ना, लालपूर्जा पाके फे टमान कारणसे जग्गा उपभोग करे नइपाइल परिवारहे हाली सट्टा भर्ना गरी पुनस्र्थापना करे पर्ना, जिल्ला कैलालीमे १७३ जाने मुक्त कमैयाके परिचय पत्र बदर करलमे उ परिचय पत्र सदर करे पर्ना, बर्दिया जिल्लामे मुक्त कमैया छानविन समितीसे ठहर करल १०७८ परिवार मुक्त कमैयाके परिचय पत्र तुरुन्त वितरण करे पर्ना ज्ञापनपत्रमे उल्लेख बा ।
ओस्टेक मुक्त कमैयाहुकनहे बसोवास कराइल बस्तीमे बसोवास करटी रहल छुट मुक्त कमैयाहुकनहे बैठल स्थानमे जग्गा दर्ता करके लालपूर्जा वितरण करे पर्ना, प्रदेश तथा संघीय सरकारमे मुक्त कमैयाहुकनके सामानुपातिक प्रतिनिधीके व्यवस्था करे पर्ना, साथे बसोवास रहल गाउपालिका, नगरपालिका, निर्माण हुइना विविध समिति तथा आयोगमे प्रतिनिधित्वके व्यवस्था करे पर्ना, मुक्त कमैया बासोवास करल प्रत्येक जिल्लामे रोजगार प्रर्वद्धन केन्द्रके स्थापना करे पर्ना जिविकोर्पाजन करे सेक्ना वातावरण बनैना मुक्त कमैया, मुक्त कमलहरी, मुक्त कमैया युवा, बुक्राही तथा परिचय पत्र पहेंलो ओ उज्जर कार्ड प्राप्त मुक्त कमैयाहे शिप मुलक तालिम, आय आर्जनके विशेष कार्यक्रम संचालन करे पर्नाके साथे उद्योग व्यवसाय प्रर्वधनके लाग न्यूनतम व्याज दरमे कम्तीमे ५ लाखसे २५ लाखसम ऋण उपलव्ध कराके वेरोजगार मुक्त कमैयाहुकनके रोजगारके व्यवस्था करे पर्ना, मुक्त कमैया वृत्तिविकास कोष रहल उ कोषहे मुक्त कमैयाके समुह तथा सहकारीकरण करके अनुदानके व्यवस्था करे माग करल बा ।
ओस्टेक मुक्त कमैया पुनस्र्थापनाके लाग जग्गा खरिद अनुदान रकम रु. ५ लाख, घर निर्माणके लाग डेटी आइल काठ वापत रकम रु १ लाख ओ घर निर्माणके लाग रु ५५ हजार नगद उपलव्ध कराई पर्ना साथे जिल्ला बर्दियामे मुक्त कमैयासंग जिल्ला वन कार्यालयसे काठ कटानी मुछानीके १ करोड ७८ लाख रकम असुल करके काठ नइडेहलमे उ रकम फिर्ता करे पर्ना, बसोबास करटी रहल मुक्त कमैयाहुकनके बस्तीमे रहल रुखुवा तत्काल हटाई पर्ना, मुक्त कमैया बसोवास करल प्रत्येक स्थानीय सरकारमे मुक्त कमैयाहुकनके लाग शिक्षा, स्वाच्छ खानेपानी, रोजगार तथा बस्ती विकासके लाग अनिवार्य बजेट विनियोजन करे पर्ना व्यवस्था कैना माग करल बा ।
ज्ञापनपत्रमे नेपाल सरकारसे मुक्त कमैयाके वालबालिका तथा कमलहरीहुकनके लाग उच्च तहसम ओ प्राविधिक शिक्षाके लाग निःशुल्क शिक्षाके व्यवस्था (विद्यालय तहसे पि.एच.डी.,चिकित्सा, इन्जिनियरिङ, सूचना तथा प्रविधि आदि) करे पर्ना माग करल बा ।
ओस्टेक मुक्त कमैयासे संचालित विद्यालयहे भौतिक पुर्वधार निर्माण, शिक्षक दरवन्दी ओ संचालन खर्चके विशेष व्यवस्था करे पर्ना, कमैया महिलाके पहिचानके लाग परिचयपत्रके व्यवस्था करे पर्ना, मुक्त कमैयाहुकनहे उपलब्ध कराइल परिचय पत्रके अधारमे गरिवी परिचयपत्रके व्यवस्था करके खाद्य अधिकार प्रत्याभुति करे लाग राशन कार्डके व्यवस्था करे पर्ना, मुक्त कमैया बसोबास करटी रहल बस्तीहे हटैना संयन्त्र (वन दर्ता,तारबार,वृक्ष रोपण,उपभोक्तासे बञ्चित कैना, कार्य समितिसे हटैना) करलमे उ कार्य तत्काल बन्द करे पर्ना ओ प्रत्येक मुक्त कमैया परिवारहे गरिवी स्वास्थ्य बिमाके परिचयपत्र के व्यवस्था करे भूमिसुधार, गरिवी तथा शहकारी मन्त्रालयहे बुझाइल ज्ञापनपत्रमे माग करल बा ।
