‘विपद् पूर्वतयारी नैहोके ढेर क्षति’

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, ९ पुस । विपद् पूर्व तयारी महत्वपूर्ण रहल नागरिक समाजके अगुवाहुक्रे बटैले बटै ।
महामारी ओ विपद् राष्ट्रिय मानवअधिकार संस्था तथा नागरिक समाजके भूमिका ओ चुनौती विषयक अन्तरक्रिया कार्यक्तमके सहभागीहुक्रे यैसिन बटाइल रहिट । नेपाल रेडक्रस कैलालीके महामन्त्री लोकराज जोशी समुदायमे आधारित विपद् व्यवस्थापन करे पर्ना सुझाव डेलै ।
विपद् पूर्व तयारी नइसेक्के महामारीमे ढेर क्षति हुइना करल उहाँ बटैलै । ‘जव समस्या हुइठ । ओकरपाछे हम्रे फिल्डमे जैठी,’ उहाँ कहलै, ‘पूर्व तयारी नइरहठ । उहीसे सरकारहे नागरिक समाजसे समन्वय करके विपद् पूर्व तयारीके लाग दवाव डेना आवश्यक डेखल बा ।’
याक नेपालके अध्यक्ष धनबहादुर रावल जलवायु परिर्वतनसे ढेर विपद् भोगे परल बटैलै । स्थानीय तहसे विकासके नाउँमे विनास करल कारण कबु कबु नइसोचल क्षति भोगे परल उहाँ बटैलै । ‘मानविय त्रियाकलापसे ढेर असर कैना करल बा,’ उहाँ कहलै, ‘बझाङमे एक्के वडामे फरक–फरक राजनीतिक दलके फरक–फरक सडक खोदल बा । यैसिन करलेसे विपद् नइअइलेसे का हुई ?’ उहाँ अव नागरिक समाजके पाला स्थानीय सरकारहे उत्तरदायी बनैना जरुरी रहल जनैलै ।
फियान नेपालके प्रदेश संयोजक मुकुन्द राना प्राकृतिकसेफे मानव सिर्जित क्रियाकलपासे ढेर विपद् अइना करल बटैलै । विपतके बेला कर्रा पर्ना मने विपत ओराइलसंगे सक्कु विस्रा जैना नेपालीके बानी रहल उहाँ बटैलै ।
इन्सेक सुदूरपश्चिम सदस्य चित्रा पनेरु नैतिकता महत्पूर्ण रहल बटैली । ‘आयोगसे करल सिफारिस सरकारसे कार्यान्वयन नइकरठ, उहाँ कहली, ‘टब कैसिक विपद्से मुत्ति मिली ।’ अधिकार केल खोज्न मने, कर्तव्य पुरा नइकैना हुके समस्या हुइना करल उहाँ बटैली ।
‘नेपालमे नीति नियमके कमी नइहो, गैर सरकारी सस्था महासंघ सुदूरपश्चिम अध्यक्ष देवी प्रसाद कहलै । रहल नीति नियम कार्यान्वयन हुइलेसे समस्या अपनही सुल्झना उहाँ बटैलै ।
राष्ट्रिय दलित समाज कल्याण संघके अध्यक्ष चक्र विक १८ ठो आयोग रहल मने पूर्ण अधिकार नइपाइल बटैलै । कार्यक्रममे बार कैलालीके अध्यक्ष सिद्धराज ओझा, डिगनिटी फाउण्डेशनके सावित्री जोशी, फाया नेपालके मान बहादुर डाँगी विपत ओ महामारीके बेला सरकार, राष्ट्रिय मानवअधिकार संस्था तथा नागरिक समाजके समन्वयत्मक भूमिका हुइनामे जोड डेहल रहिट ।
इन्सेक केन्द्रीय प्रतिनिधि सम्झा श्रेष्ठ कानुनी रुपमे नागरिकहुकनके काम कर्तव्यके बारेमे कार्यपत्र प्रस्तुत करल रहिट । ओस्टेक राष्ट्रिय मानव अधिकारी आयोग सुदूरपश्चिम प्रदेश संयोजक मोहनदेव जोशी महामारीमे हुइना समस्या ओ चुनौतीके बारेमे कार्यपत्र प्रस्तुत करल रहिट ।
कार्यक्रममे इन्सेक सुदूरपश्चिम प्रदेश संयोजक खड्कराज जोशी सहजीकरण कैले रहिट । राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग सुदूरपश्चिम प्रदेश ओ अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) धनगढीके आयोजनामे कार्यक्रम हुइल रहे ।
