भारतीय वनकर्मीनसे सीमावर्ती गाउँके स्थानीयहे ज्यादति

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, ११ वैशाख । भारतीय वनकर्मी सीमावर्ती गाउँ बड्का ओ छुट्की पलियाके बासिन्दाहे हरेक बरस भारतमे जनश्रमदान कराइ लैजैठै । उ वनकर्मीसे कहल अनुसार गाउँभरके मनै दुधुवा नेशनल पार्कमे जैठै ।
वनकर्मी नेंगना डगरा सफा कैनाके साथे भत्कल, बिग्रल डगरा बनैठै । एक वा दुई बरस किल नैहोके हरेक बरस अइसीक जनश्रमदान करे परठ्, उ फेन एक/डेढ अँठ्वारसम । मने, ओत्रसे किल नैपुगठ् । वर्षैपिच्छे हरेक घरघरसे रुपैयाँ फेन उठाके उ वनकर्मीहे डेहे परठ् ।
‘सित्तैमे काम कैके किल नैहुइठ् । उल्टे हरेक घरसे पैसा फे उठाके भारतीय वनकर्मीहे बुझाइ परठ्’, कैलारी गाउँपालिका–५ के वडा अध्यक्ष विष्णुप्रसाद चौधरी कहठै ।‘ओइसीक काम करलमे ओ पैसा डेहलमे किल भारतीय वन क्षेत्रमे वस्तुभाउ पैठे ओ मनैनहे मच्छी मारे डेना कठै ।’ चरिचरन समस्या भोग्टी रहल ओ मच्छीके सौखिन सीमावर्ती स्थानीय भारतीय वनकर्मीके बात सजिले स्वीकरठै । वनकर्मी कहल अनुसार श्रमदान कैना किल नैहोके , पैसा फेन डेना ओइनउपर भारतीय पक्षके ज्यादति भर रोकल नैहो । सित्तैमे काम कराके उल्टे पैसा फेन लेना भारतीय पक्षसे दुधुवा ओर नेँगल डेख्लेसे फेन पक्राउ कैके चोरी, ठगी जैसिन मुद्दा लगैटी रहल वडा अध्यक्ष चौधरी बटैठै । ‘दुधुवाओर कुछ हुइलमे सीमा क्षेत्रके गाउँवासीहे डेख्टी किल पक्राउ कैके झूठा मुद्दा लगाइ लग्ठै’, उहाँ थप्लै ।‘अब्बे फेन हमार एक जाने वडावासी लखिमपुर जेलमे बाटै ।’
बड्का ओ छुट्की पलिया गाउँवासी टे उदाहरण किल हुइट । सीमावर्ती क्षेत्रमे रहल ढिउर जैसिन गाँवासी ओस्टके भारतीय पक्षके ज्यादति खेप्टी रहल बाटै । भारतीय सुरक्षाकर्मी ओ वनकर्मी अनाहकमे दुःख डेटी रहल सीमावर्ती क्षेत्रके जनप्रतिनिधि बटैठै ।
भारतीय सुरक्षाकर्मी ओ वनके अधिकारी फोकटमे काम करैना, पैसा लेना काम किल नैकैके नेपालीभूमिमे हुइटी रहल विकास निर्माणके कार्यमे फेन अवरोध कैटी रहल कैलारी गाउँपालिकाके अध्यक्ष लाजुराम चौधरी बटैठै । मोहना लडिया पार रहल गाउँवासीके सहजताके लाग मोहना लडियामे झोलुङ्गे पुल, लडियामे तटबन्ध बनैना कार्य करेबर वहाँके सुरक्षाकर्मी अवरोध पुगैटी रहल उहाँ बटैलै ।
‘उहाँहुक्रे जनताहे दुःख डेना किल नैहोके, टमान बहाना बनाके विकास निर्माणके कार्यमे फेन अवरोध पुगैना कार्य कैटी रहल बाटै’, अध्यक्ष चौधरी कहलै । ‘झोलुङ्गे पुल काहे बनाइटो, इहीसे भारतसे चोरी हुइ कना लगायतके बखेडा झिक्ना करल बाटै ।’ मोहना लडिया उपार रहल हौसलपुर ओ शिवरत्नपुर गाउँवासीके सहजताके लाग लडियामे झोलुङ्गे पुल बनैना कार्य सुरु करल बा ।
कैलारी गाउँपालिका ओ भजनी नगरपालिकाके वडा नम्बर ३, ५ ओ ७ भारतीय सीमासे जोरल बा । डुनु पालिकामे सीमासंग जोरल ओरसे सीमावर्ती गाउँवासी भारतीय पक्षसे अक्के मेरके ज्यादति खेप्ना बाध्य रहल बाटै । नेपालके ढिउर जैसिन मधेसी समुदायके मनै सीमावर्ती भारतीय बजारमे मजदुरी कैके गुजारा कैना करल भजनी नगरपालिका–७ के वडा अध्यक्ष अमरबहादुर कठरिया बटैठै । मने, काम करे जउइया उ मजदुरहे सुरक्षाकर्मी सटैना करल उहाँ बटैलै ।
भजनी नगरपालिका–३ ओ ७ मे लडिया कटानके कारण सीमा विवाद फेन सृजना हुइल बटाइल बा । दुई वडाके करिब डेढ सय बिघा जमिन मोहना लडिया पार जासेकल बा । मोहना लडिया पार रहल नेपाली भूमिओर भारतीय पक्षसे विवाद कैके सीमा स्तम्भ फेन बनाइ नैडेहल वडा नम्बर ३ के अध्यक्ष विक्रम चौधरी बटैलै । उहँँ डुनु देशके अधिकारी सम्मिलित टोली पुगेबर भारतीय पक्षसे सीमा स्तम्भ बनाइ नैडेहल उहाँ बटैलै ।
वडा अध्यक्ष चौधरीके अनुसार मोहना लडिया उपार भारतीय भूमि फेन रहल बा । मने, उपार रहल भारतीय भूमिओर भर सक्कु ओर सीमा स्तम्भ बनाइल बा । ‘उपार रहल भारतीय जमिनओर पिल्लर बन्ना मने, इपार रहल नेपाली भूमिओर पिल्लर नैबनके विवाद हुइटी रहल बा’, उहाँ कहलै ।
सीमा क्षेत्रमे भारतीय पक्षसे हुइटी रहल ज्यादति रोक्न पहल करक लाग जनप्रतिनिधि कैलाली प्रमुख जिल्ला अधिकारीहे आग्रह करले बाटै । कैलालीमे १०१ किलोमिटर नेपाल–भारत खुला सिमाना रहल बा । खुला सिमानाके कारण टमान ठाउँसे लागुऔषध तस्करी हुइटी आइल फेन बटाइल बा । लागुऔषधके सहज रुपमे तस्करी, पैठारीसे सीमा क्षेत्रमे लागुऔषधके दुव्यर्सनी बह्रटी रहल जप्रतिनिधिके कहाइ बा । बालबालिकाके भविष्यप्रति चिन्ता व्यक्त कैटी उहाँ चोरी, तस्करी नियन्त्रण कैना प्रशासनहे आग्रह करले बाटै ।
सीमा क्षेत्रसे हुइटी रहल तस्करी नियन्त्रण करक लाग प्रशासनसे कडाई करे पर्ना धनगढी उपमहानगरपालिका–२ के वडा अध्यक्ष नरबहादुर बम बटैलै । उहाँ रातके ढिउर तस्करी हुइना करल उल्लेख कैटी चेकजाँचमे कडाइ कैना आग्रह करलै । ओस्टके, कतिपय अवस्थामे नेपाली सुरक्षाकर्मी फेन दुःख डेहल उहाँहुक्रे गुनासो करले बाटै ।
सीमा क्षेत्रके जनता भारतीय पक्षसे भोग्टी रहल समस्याकाबारे दुई देशके ‘काउण्टर पार्ट’ बैठकमे बात उठैना कैलालीके प्रमुख जिल्ला अधिकारी किरण थापा बटैले बाटै । इहे १० गते डुनु देशके अधिकारीबीच संयुक्त बैठक हुइटी बा ।
