टेंढी बँढुवक् पानी कृषिमे लगानी

सागर कुस्मी
हसुलिया, १० जेठ । स्थानीय सरकार आइल ओरसे कुछ बरस एहोंर स्थानीय सरकार कृषि क्षेत्रमे युवनहे प्रोत्सहन कैना टमान मेरके कार्यक्रम आइल बिल्गाइठ । सम्बन्धित निकायके अनुदान ओ सहुलियत ऋण लगायतके व्यवस्थापन कैके फेन उत्पादन बर्हैनामे प्राथमिकता डेहल पाजाइठ ।
अब्बे खासकैके ग्रामीण क्षेत्रके कृषक ओइनहे पहिचान कैके बैंक ओ वित्तीय संस्था उत्पादनमूलक कार्यमे लगानी करे पर्ना जरुरी बा । कृषि क्षेत्रके लाग सरकार उचित बजेट विनियोजन ओ स्थानीय जल श्रोतके पानीहे व्यवस्थापन करे नैसेक्के कृषकहे चाहल हस फाइदा ओ उत्पादन हुइ नैसेकल हो । ओहेमारे बाहेर डेससे नानल खाद्यान्न किनके जिनगी गुजारा कर्टी आइल सक्कुहुन पटे बा । मने अब्बेक समयमे नेपाल सरकार संघीयता बनल बाड कृषि विकास ओ उबजनीमे प्रगति हुइटी गैल बा ।
अस्टेके, कैलाली जिल्लाके कैलारी गाउँपालिका भिट्टर पर्ना टेंढी सिंचाई योजना जल उपभोक्ता संस्था फेन एक हो । टेंर्हिक् बँढुवाके नाउँसे परिचित इ सिंचाई योजना कैलारी ८ (साविक बसौटी गाविस ७) टेंर्ही गाउँमे कटैनी लडियामे पक्की बँढुवा बनल बा । पूर्व पश्चिम राजमार्ग मसुरियासे १२ किलोमिटर डख्खिन ओ हुलाकी डग्गर हसुलिया बजारसे १० किलोमिटर उत्तरमे परठ इ बँढुवा ।
कैलालीके जिल्लाके राजमार्गसे डख्खिनके क्षेत्र खेतीयोग्य जमिन ढेर हुइल ओरसे कटैनी लडियाके पानीहे उचित व्यवस्थापन कैके कृषि क्षेत्रमे मजा उत्पादन हुइल ओरसे स्थानीय किसान ओइने खुशी हुइल उपभोक्तासे व्यवस्थापक खुशीराम चौधरी बटैलैं ।

उहाँक् अन्सार, ओहेबेरिक नेपाली काँग्रेससे जिटल सांसद पुष्परनाथ ओझा ओ रामजनम चौधरीके पहलमे ओ ओहेबेरिक नेपाली काँग्रेसके जिल्ला सभापति मोहनबहादुर शाहसे २०४९ सालमे सिलन्यास होके बँढुवा बन्ना सुरु हुइल रहे । नेपाल सरकारके ५ करोड लागत रुपैयाँमे २०५२ सालमे पूरा निप्टल बँढुवा अभिनसम निरन्तर चालु अवस्थामे रहल बा । अब्बे कैलाली गाउँपालिका अन्तर्गत पर्ना वडा नम्बर १, २, ३, ४, ५, ६, ७, ८ मे किसान ओइनके २ हजार हेक्टर क्षेत्रफल खेतीयोग्य जमिनहे सिंचाइ हुइटी आइल बा ।
कैलालीके कैलारी गाउँपालिका भिट्टर दुर्गम क्षेत्रमे रहल उ सिँचाईके व्यवस्थापन हुइल बाड खेतीयोग्य जमिन पर्टी हुइना समस्या हटल बा । ढान, गोहुँ, रब्बी, मकै, मर्चा, टिमाटर, डुलरी, करैला, बोरा, लौका, पियाज लगायतके टिनाटाँवन खेती किसान ओइने कर्टी आइल बटैं । “रोजगारीके लाग डुर जाइपर्ना बाध्यता रहे, सिँचाईके व्यवस्थापन हुइल ओरसे कृषक ओइने खेटीपाटीमे डँटल बटैं, खोनपुरके किसान मोहलु चौधरी बटैलैं । इहे सिँचाइसे बहुट किसान व्यवसायिक रुपमे खेटीपाटीके सुरुवात फेन कैले बटैं ।

उपभोक्ता समितिके अध्यक्ष ओमकारसिंह महतोके अन्सार कैलारी गाउँपालिकाके गाउँहे आब अइना दिनमे कृषि पकेट क्षेत्रके रुपमे विकास करे सेक्ना बटैलैं । यहाँके किसानहे सिँचाईके व्यवस्थापन हुइल ओरसे कृषि पेसामे जोड डेना उहाँ बटैलैं ।
अध्यक्ष महतोके अन्सार इ जल उपभोक्तासे २ हजार हेक्टर जग्गा सिँचाई करे सेक्ना क्षमता हुइल ओरसे पालिकाके किसान कृषि पेसामे लागके आत्मनिर्भर होके पुरे गाउँक् किसान ओइन्के मुहारमे चमक आइल बटैलैं ।
आब कृषि पेशासे गाउँक् जनतनके आर्थिक विकासममे टेवा पुग्ना कहटी व्यवसायीकरण कर्टी जैना जोर लगैना अध्यक्ष महतो बटैलैं । थारु समुदायके बाहुल्यता रहल कैलाली गाउँपालिकाके सबओर विकासमे टेवा पुगैना ओ कृषि पेसाके लाग विकास करक लाग बहुटसे सुधार हुइल उहाँ बटैलैं ।
स्थानीय सरकारसे कृषिहे विशेष प्राथमिकता डेलेसे किसान आत्मनिर्भर हुइनाके संगे सहजरूपमे व्यवसायीकरण करे सेक्ना उहाँ बटैलैं । स्थानीयके अन्सार आवाजाही जरक लाग मजा डग्गर, कुल्वामे नहर मजा हुइलेसे गाउँ विकास हुइना, बिजली, स्वास्थ्य लगायतके काम समयमे हुइलेसे अइना दिनमे गाउँ ठाउँके हलि विकास ओ किसान ओइनके स्तरोन्नति हुइना स्थानीय बटैठैं ।
