कैलालीमे सावन यहोर ७१ जनहनमे डेंगुके संक्रमण
पहुरा समाचारदाता
धनगढी, २५ भदौ । पाछेक समय कैलालीमे डेंगुके महामारी भयवाह बन्टी गैल स्वास्थ्य कार्यालय धनगढी जनैले बा ।
गत सावन यहोर कैलालीमे ७१ जनहनमे डेंगुके संक्रमण डेखा परल शनिच्चरके धनगढीमे आयोजित डेंगु रोग नियन्त्रण तथा रोकथामबारे पत्रकार बिच अन्तरक्रिया कार्यक्रममे जनागिल बा । जौन मध्ये सबसे ढिउर लम्कीचुहा नगरपालिकामे ६६ जनहनमे डेंगुके संक्रमण डेखल बा कलेसे घोडाघोडी नगरपालिकामे २ ओ बर्दगोरिया गाउँपालिकाके ३ जनहनमे संक्रमण डेखल स्वास्थय कार्यालय कैलालीके प्रमुख लालबहादुर धामी बटैलै ।

डेंगुहे समयमे नियन्त्रण कैना आवश्यक रहल बटैटी समयमे नियन्त्रण करे सेक्लेसे डेंगु रोग महामारीके रुप लेहे नइसेक्ना उहाँ बटैलै । ओकर लाग उहाँ सक्कु जाने आआपन ठाउँसे सहयोग कैना प्रमुख धामी अनुरोध करलै । ‘डेंगुके एकठो किल केस डेखलमे महामारीके रुपमे लेजाइठ्’, कार्यालय प्रमुख धामी कहलै–‘सावन यहोर कैलालीमे ढिउर डेंगुके केस डेखगैल बा, इहीहे महामारीके रुपमे लेहे सेकजाइठ् ।’
डेंगुसे बचक लाग उहाँ आपन घर अँगना आँजरपाँजर तथा पानी जम्ना ठाउँ सरसफाई कैना सुझैलै । डेंगुके आर्थिक रुपमे उपचार पद्धति खर्चिलो हुइल ओरसे उहीसे पहिलेहे उहाँ डेंगु नियन्त्रण कैना आवश्यक रहल औंल्याइल रहिट ।
‘डेंगु संक्रमण हुइल विरामीके उपचार पद्धति ढिउर खर्चिलो रहठ्’, उहाँ कहलै–‘उहीसे पहिले हम्रे डेंगुहे नियन्त्रण कैना आवश्यक बावै ।’ कुछ दिन आघे उपचारके क्रममे धनगढी उमहानगरपालिका वडा नम्बर १२ के ३५ वर्षीया गीता शाहीके डेंगुकेकारण मृत्यु हुइल रहे ।
गैल आव २०७८÷०७९ के सावन मसान्तसम कैलालीमे १५६ जनहनमे डेंगु संक्रमण हुइल रहे । जेम्ने लक्मी चुहा नगरपालिकाके किल १३३ जनहनमे डेंगु संक्रमण डेखल रहे कलेसे धनगढी उपमहानगरपालिकामे ७, गोदावरीमे ६, घोडाघोडी ओ भजनीमे ३÷३, गौरीगंगा नगरपालिका ओ बर्दगोरिया गाउँपालिकामे १÷१ जनहनमे संक्रमण डेखल रहे ।
ओस्टके आव २०७७÷०७८ मे कैलालीमे ९५ जनहनमे संक्रमण हुइल डेख परल रहे । ओम्ने फेन सबसे ढिउर लम्की चुहानगरपालिकाके ५९, टीकापुर नगरपालिकाके २८, धनगढी उपमहानगरपालिकाके ४, बर्दगोरिया गाउँपालिकाके ३, ओ घोडाघोडी नगरपालिकाके १ जनहनमे डेंगु संक्रमण डेख परल रहे । डेंगुके संक्रमण बह्रटी गैलपाछे कैलालीके १३ स्थानीय तहहे सचेत रहना कहल बा । संक्रमण रोक्न अभियान सञ्चालनके लाग पत्राचार करल स्वास्थ्य कार्यालय जनैले बा ।
डेंगुरोग एडीस एजिप्टी ओ एडीस एल्बोपिक्टस् प्रजातिके मच्छर कटलेसे सरठ् । डेंगु रोगके लक्षण एक्कासि जुरी अइना, कपार, मासपेशी तथा जोर्नी पिरैना, थकान महसुस हुइना, वाकवाकी लग्ना वा बान्ता हुइना, आपन दैनिकी, खानपान वा अन्य काममे रुची नैलागठ् ।
इ मेरके लक्षण डेखलमे तुरुन्ते लग्गेक स्वास्थ्य संस्थामे सम्पर्क कैना स्वाथ्यकर्मीहुक्रे सुझैले बाटै । साथे डेंगुसे बचक लाग पुरा बहुला रहल कपडा लगैना, झुल भिट्टर किल सुत्ना, घरक झ्याल ढोकामे मच्छर नैछिर्ना जाली लगैना, घर कार्यालय विद्यालय वा सार्वजनिक क्षेत्रमे पानी जमे नैडेना, खल्टाखुल्टी ओ खानेपानी वा ढल चुहठ कलेसे तत्काल मर्मत कैना, गमलाके प्लेट, फूलदानी कुलर पानी कम्तिमे हप्ताके एकचो फेर्र्ना, पानी जम्मा कैना भाडाहे मच्छर नै छिर्ना सेक्ना मेरके छोप्ना, साँझ ओ सकारे करेसाबारीमा जाँइबर, घर बाहर टहलेबर वा पार्कमे जाइबर वा बालबालिकाहे लैजाइबर मच्छर नै काटिँट् कहिके विशेष सावधानी अपनैना लगायत सझाव समेत डेले बाटै ।
डेंगु रोग नियन्त्रण तथा रोकथामबारे पत्रकार बिच अन्तरक्रिया कार्यक्रममे नेपाल पत्रकार महासंघ कैलालीके अध्यक्ष हिमालय जोशीके अध्यक्षतामे हुइल रहे । कलेसे संचालन मिनबहादुर धामी करले रहिट ।


