थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत ३१ भादौ २६४९, मंगर ]
[ वि.सं ३१ भाद्र २०८२, मंगलवार ]
[ 16 Sep 2025, Tuesday ]
‘ खाद्य अधिकार सम्बन्धी कानूनी प्रावधानके कार्यान्वयनबारे अन्तरक्रिया ’

किसान उत्पादित बस्तुके मोल नैपैठैः गाउँपालिका अध्यक्ष

पहुरा | ७ असार २०८०, बिहीबार
किसान उत्पादित बस्तुके मोल नैपैठैः गाउँपालिका अध्यक्ष

पहुरा समाचारदाता
हसुलिया, ७ असार ।
किसान अपन उत्पादन करल चिजके अपनही मोल तोके नइपैना दुखके बाट रहल कैलारी गाउँपालिकाके अध्यक्ष राजसमझ चौधरी बटैले बटै ।

परिवर्तनका लागि कार्यरत यूवा समुह नेपाल (याक नेपाल), सहयोगी हातहरुको समुह (सहास) नेपाल, राष्ट्रिय कृषक समुह महासंघ नेपाल सुदूरश्चिम प्रदेश कार्यसमितिके संयुक्त आयोजनामे विफेक रोज हसुलियामे हुइल कार्यक्रममे उहाँ किसान अपन उत्पादन करल बस्तु साहुहे धान गोहु कटरामे लेडेबो कना अवस्था रहल बटैलै ।

उहाँ कहलै, हमार उत्पादन करल बस्तु महाजनसे मोल तोक्न मने हम्रहिन चाहल धानके विया, मलखाद ओइने तोकल मोलमे किने पर्ना बाध्यता बा । किसान अपन उत्पादनके लागत अनुसार मोल नइ नैपैना पीडाके बाट रहल उहाँ कहलै । यी पालिका भारतीय सीमासे जोरल कारण लग्गेक रहल भारतीय बजार चन्दनचौकीसे ढेर खाद्य बस्तु आइल कारण यहाँके उत्पादन अपने ठाउँमे खपत हुई नइसेकल अध्यक्ष बटैलै ।

भारतसे अइना आलु प्याज, बोइलर मुर्गीके कारण यहाँके स्थानीय किसान, मुर्गी पालक व्यवसायी लागत अनुसार मोल नइपाइल हुइट । गाउँपालिकासे किसानके पीडाहे बुझके मालपोत करमे आधा छुट करल, कृषि विद्युतिकरणहे आघे बह्राइल बटैटी अइना नीति तथा कार्यक्रम ओ बजेटमे कृषि क्षेत्रहे विशेष ध्यान डेना बटैलै ।

गाउँपालिका उपाध्यक्ष भगवतीकुमारी चौधरी भारतिय बजारसे अइना बस्तु गुणस्तरीय बा नइहो कना बाट यहाँके उपभोक्ता ध्यान नइडेहल बटैली । उहाँ कहली, ‘हमार उत्पादन करल टिना टावन बरस भर नइपुगठ । आलु,प्याज मिर्चा तीन चार महिनासम केल चलठ । अब्बे हेरबो कलेसे हमार भन्सामे बहुट चिज भारतीयके सामान बा । हम्रे सस्ता हेरठी मने स्वास्थ्यमे कैसिन असर परी कना ध्यान नइडेठी ।’ लैङिक उत्तरदायी बजेट विनियोजन करेबेर सक्कु क्षेत्रहे समेट जरुरी रहल उहाँ बटैली ।

खाद्य अधिकार सञ्जाल कैलारी गाउँपालिकाके संयोजक माया चौधरी किसानहुकनके लाग खाद्य भण्डार आवश्यक रहल बटैली । किसान सुचिकृत करेबेर परिचयपत्र वितरणमे दोधार रहल बटैली । उहाँ कहली, करार खेती प्रणाली लागु नइहुइल कारण बटैया करुइया व्यक्ति किसनुवक घर कमैयाहस काम कैना बाध्यता बा ।

कार्यक्रममे राष्ट्रिय कृषक समुह महासंघ नेपाल कैलारीके अध्यक्ष महेन्द्र कुमार चौधरी खुला बोर्डर ओ छाडा चौपायके कारण किसान मार्कमे परल बटैलै ।

कार्यक्रममे याक नेपालके निर्देशक देवी खनाल, वरिष्ठ कार्यक्रम अधिकृत दिपकराज ओझा खाद्य अधिकारके अवस्था, लैङिक उत्तरदायी बजेट तथा प्रावधानबारे प्रस्तुतीकरण करल रहिट ।

ओस्टेक गाउँपालिका अध्यक्ष राजसमझ चौधरीहे सुझावपत्र पेश कैगिल बा । उ पत्रमे अइना दिनमे उत्पन्न हुई सेक्न सक्ने खाद्य असुरक्षा तथा संकटहे सम्बोधन करके यी पालिकाके जनताके बाँचे पैना अधिकारहे सुनिश्चित करेक लाग अइना आ.ब. २०८० ÷ ०८१ के नीति तथा कार्यक्रममे समावेश करेक लाग सुझावपत्र पेश कैगिल बा ।

लक्षित घरधुरी पहिचान ओ परिचयपत्र वितरण, खाद्यान्न भण्डारणके व्यवस्था लगाएत महामारी, प्राकृतिक प्रकोपके समयमे जनताके खाद्य अधिकार तथा खाद्य सुरक्षा सुनिश्चित करेक लाग राहत वितरण लगाएतके कार्यहे प्रभावकारी ढंगसे संचालन कैना सहजता हुइना ओरसे खाद्य अधिकार तथा खाद्य सम्प्रभुता सम्बन्धी ऐन, २०७५ के दफा ३६ अनुसार गाँउपालिकाके एकल जिम्मेवारी अनुसार गाउँपालिका अध्यक्षके अध्यक्षतामा गठन करे सेक्ना स्थानीय खाद्य समन्वय समितिहे गठन करे पर्ना कहल बा ।

कैलारी गाउँपालिकाके प्रोफाईल २०७४ अनुसार यी गाउँपालिकामे ५६८९ (७२.९१ प्रतिशत)) परिवार औरके जग्गा कमैटी रहल विल्गाइल ओरसे भुमिहिन तथा साना किसान, दलित, मुक्त कमैया ओ मुक्त हलियाहे उत्पादन संग जोरना ओ उ समुदायके खाद्य तथा पोषणके प्रवर्द्धन करेक लाग करार खेती सम्बन्धी नीति तथा कार्यक्रम बनाके लागु करे पर्ना कहल बा ।
बह्रटी रहल जलवायु परिवर्तनके कारण सुख्खा खडेरी ओ अतिवृष्टिसे उत्पादनमे दिनानुदिन ह्रास अइटी रहल ओरसे छोट किसानके खाद्य तथा पोषण सुरक्षा थप जोखिममे परल बा । टबमारे कृषि उत्पादन बढाइक लाग साना सिचाई योजनामे वृद्धि करे पर्ना कहल बा ।

साना तथा भुमिहिन किसान विशेष करके महिला, दलित, युवा, मुक्त कमैया ओ हलियाके आर्थिक अवस्थामे सुधार नानके स्वरोजगार प्रवर्द्धन करेक लक्षित वर्ग कार्यक्रमके व्यवस्था कैना कहल बा ।

जनताके रोगसंग लरे सेक्ना रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता अभिवृद्धिके लाग स्वच्छ एवम् पोषणयुक्त खानाके अति आवश्यक हुइना ओरसे पोषणयुक्त खाद्यके सुनिश्चितताके लाग पालिका स्तरीय पोषण तथा खाद्य सुरक्षा योजना निर्माण ओ कार्यान्वयन कैना प्रावधानहे समावेश करे पर्ना कहल बा ।

गाउँपालिकासे किसानहे प्रदान कैना सेवा, सुविधा, सहुलितमे डेना कार्यहे प्रभावकारी बनाइक लाग किसान वर्गिकरण करके किसान परिचय पत्र वितरण करे पर्ना सुझाव पत्रमे रहल बा ।

देश कृषिप्रधान हुइल ओ कैलाली गाउँपालिकामे राष्ट्रिय जनगणना २०७८ अनुसार ७१.१ प्रतिशत जनसंख्या कृषि पेशामे संलग्न रहल विल्गाइल बा कृषि क्षेत्रहे प्राथमिकतामे धारके कृषि क्षेत्रके बजेट कम्तीमे दुई प्रतिशत विनियोजन कैनाके साथे किसानहे समयमे मल विउ विजन उपलब्ध कराई पर्ना, कृषि उत्पादनके बजार सुनिश्चित करे पर्ना ओ खाद्य भण्डारण केन्द्रके स्थापना ओ व्यवस्थित संचालन करे पर्ना सुझाव पेश करल बा ।

राष्ट्रिय जनगणना २०७८ अनुसार कैलारी गाउँपालिकाके कुल जनसंख्याके ३.७ प्रतिशत अर्थात १८४७ जाने अपांगता रहल व्यक्तिके वसोवास रहल ओरस अपांगता रहल व्यक्तिहे परिचयपत्र उपलब्ध करैना व्यवस्थाहे प्रभावकारी कार्यान्वयन कैनाके साथे राज्यसे प्राप्त हुइना सेवा सुविधाके प्राप्तीहे सहज बनाई पर्ना कहल बा ।

महिला सशक्तिकरण तथा लैङिक समानताप्रति उत्तरदायी तथा ओकर लाग सहज बातावरणके लाग सृजना कैना लैगिक उत्तरदायी वजेट तथा कार्यक्रमहे प्राथमिकता डेना कहटी सुझाव पत्र बुझाइल बा । याक नेपालके अध्यक्ष धन बहादुर रावलके अध्यक्षतामे हुइल कार्यक्रमके संचालन याक नेपालके परियोजना अधिकृत विनोद सिंह करल रहिट ।

कार्यक्रममे वडा अध्यक्षहुक्रे, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत विरबहादुर ऐर, सामाजिक विकास शाखा प्रमुख यगम कलेल, टमान शाखाके प्रमुख, कार्यपालिका सदस्य, कृषक समुह, कृषक संजालके प्रतिनिधिहुकनके सहभागिता रहल रहे ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू