एचआइभी संक्रमित यूवाहे विदेशमे काम कैना बाध्यता

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, ३० फागुन । एचआइभी संक्रमित यूवाहुकनहे स्वदेशमे काम कैना वातावरण नइमिललपाछे विदेशमे काम कैना बाध्यता रहल एक कार्यक्रममे बटागिल बा ।
फियान नेपाल ओ राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगके आयोजनामे एचआइभी प्रभावित समुदायके मानव अधिकार विषयमे मंगरके रोज धनगढीमे हुइल छलफल कार्यक्रममे एचआइभी प्रभावितहुक्रे उ बाट बत्वाइल हुइट ।
गोदावरी नगरपालिका–११ के गोरखबहादुर विक एचआइभी प्रभावित समुदायके यूवाहुक्रे आर्थिक अभावके कारण उच्च शिक्षासे बञ्चित रना ओ स्वदेशमे काम कैना वातावरण नइमिललपाछे भारत लगायत टमान देशमे जाके काम कैना बाध्यता रहल बटैलै ।
एचआइभी संक्रमति कहटीकी अभिन नाक सिक्रैना, भेदभाव कैना अवस्था बा,’ उहाँ कहलै, ‘सबसे पहिले टे अपन देशमे रोजगार पैना कर्रा बा । एचआइभी संक्रमित हो कना पत्ता पाइलपाछे कामसे निकारजैना अवस्था बा । एचआइभी प्रभावित समुदायहे अभिन विभेद कैना अवस्था रहल ओरसे विदेश जाके काम कैना बाध्य बटै ।’
उहाँ कहलै, ‘एचआइभी संक्रमित व्यक्तिहे सरकार जलमसे १८ बरससम मासिक एक हजार भत्ता डेटी आइल रहे, अब्बे पाँच सय थप करके १५ सय उपलब्ध कराइठ । उहीसे औषधी उपचार ओ यातायात भाडाफे नइपुगठ ।’
एचआइभी संक्रमित यूवा केल नाही प्रभावित समुदायके यूवाहुक्रनहे स्वदेशमे काम कैना वातावरण नइरहल उहाँ बटैलै । सरकार एचआइभी संक्रमति परिवारके बालबालिकाहे कक्षा १० सम निशुल्क शिक्षा कहले बा मने टमान बाहनामे शुल्क लेटी रहलफे विक बटैलै ।
गोदावरीमे ३३८ जाने एचआइभी संक्रमित रहल दुई जाने नागरिकतासे बञ्चित रहलफे उहाँ बटैलै ।
गोदावरी–११ के लक्ष्मी नेपालीफे एचआइभी प्रभावित समुदायके यूवाहुक्रे उच्च शिक्षा ओ स्वदेशमे रोजगारी नइपाइलपाछे विदेश जैना बाध्य हुइल बटैली । उहाँ कहली, ‘एचआइभी संक्रमित रहलेसे सरकार १८ बरससम निशुल्क शिक्षा डेना करल बा । चाहना कलेसे उहीसे उप्पर हो । जौन बेला उच्च शिक्षा हासिक कैना रहठ । उ बेला सरकारके सहयोग नइमिललपाछे यूवा पह्राई छोरना, बाल विवाह कैना, भारत लगायत और देश जैना, लागु औषधके दुव्र्यशनीमे फस्ना करल बटै ।’
एचआइभी संक्रमित पार्वती विक सेती प्रादेशिक अस्पतालमे रहल भाइलोट ओ सिडीफोर मेशिन विगरलपाछे चेकजाँचमे समस्या आइल बटैली । उहाँ कहली, ‘सरकारसे उपलब्ध कैना १८ सय भत्ता दौरधुपमे ओराजाइठ । उ पैसासे यातायात खर्च, औषधी उपचारमे ठिक हुइठ । पोषणयूक्त खानाके लागटे पैसा नइपुगठ ।’ एचआइभी संक्रमित भिटरफे एकल महिला झन समस्या भोग्टी आइल विक बटैली ।
कार्यक्रममे इन्सेक प्रदेश संयोजक खडकराज जोशी अधिकार लेहक लाग कर्तव्यहे विस्राई नइहुइना कहटी एचआइभी संक्रमितके क्षेत्रमे काम संस्था, प्रभावित समुदायके अगुवाहुकन समस्याके तथ्य, तथ्याङकसहित आइ पर्ना ओ आवाज उठाई पर्ना जरुरी रहल बटैलै ।
कार्यक्रममे राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगके सुदूरपश्चिम प्रदेश प्रमुख हरिप्रसाद ज्ञवाली एचआइभी संक्रमित व्यक्तिहुकनके मानव अधिकारके अवस्थाबारे कार्यपत्र प्रस्तुत करल रहिट ।
आर्थिक अवस्था कम्जोर समुदायहुक्रे रोजगारके सिलसिलामे भारतके मुम्बई लगायतके स्थानमे काम करटी रहल अवस्थामे संक्रमित महिलासे हुइल यौन सम्पर्कसे संक्रमण फैलल उहाँ बटैलै । भारतमे जाके संक्रमित हुइल पुरुष घरमे आके गोसिनीयसे यौनसम्पर्क हुईबेर गोसिनीयाफे संक्रमित हुइल, संक्रमित महिलासे भोज करलपाछे पुरुष संक्रमित हुइल, संक्रमितसे जन्मल सन्तानमे संक्रमण सरल बटैलै ।
कार्यक्रममे फियान नेपाल अशोकबहादुर सिंह सहजीकरण करल रहिट । संचालन फियान नेपालके सुदूरपश्चिम प्रदेश संयोजक मुकुन्द राना करल रहिट ।
