थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत १३ बैशाख २६४९, शनिच्चर ]
[ वि.सं १३ बैशाख २०८२, शनिबार ]
[ 26 Apr 2025, Saturday ]

सुदूरपश्चिम प्रदेशमे २ हजार ८८ क्षयरोगके नयाँ विमारी ठप्लै

पहुरा | ११ चैत्र २०८०, आईतवार
सुदूरपश्चिम प्रदेशमे २ हजार ८८ क्षयरोगके नयाँ विमारी ठप्लै

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, ११ चैत ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमे चालु आर्थिक बर्षके फागुन मसान्तसम २ हजार ८८ जाने क्षयरोगके नयाँ विमारी ठप्लैं ।

स्वास्थ्य निर्देशनालय डोटीके क्षय/कुष्ठ अधिकृत मनोज ओझाके चालु आर्थिक बर्षके अब्बेसम सबसे ढेर सबसे ढेर कैलालीमे ८ सय ९१ ओ कञ्चनपुरमे ५ सय ४७ जाने क्षयरोगके नयाँ विमारी डेखा परल बटैलै । ओस्टेक करके बाजुरामे ८८, बझाङ १०९, दार्चुला ६९, बैतडी १०७, डडेल्धुरा ८९, डोटी ९८ ओ अछाममे ९० जाने लौव विमारी डेखल परल बटै ।

आर्थिक बर्ष २०८०/०८१ सालमे उच्च क्षयरोग रहल १० पालिका मन्से धनगढी उपमहानगरपालिकामे २४६, भीमदत्त नगरपालिकामे १२३, टीकापुर नगरपालिकामे १०६, जोशीपुर गाउँपालिकामे ९६, गोदावरी नगरपालिकामे ९५, लम्कीचुहा नगरपालिकामे ८९, दोधारा चाँदनी नगरपालिकामे ७७, पुनर्वास नगरपालिकामे ६८, बेदकोट नगरपालिकामे ६४ ओ जानकी गाउँपालिकामे ६३ जाने क्षयरोगके लौव विमारी डेखा परल अधिकृत ओझा बटैलै ।

सुदूरपश्चिमे आर्थिक बर्ष २०८०/०८१ सालके फागुनसम ६९ जाने क्षयरोगके कारण मृत्यु हुइल बा । जेम्ने कैलालीमे ३० जानेक ओ कञ्चनपुरमे १५ जानेक मृत्यु हुइल बा । ओस्टेक करके बाजुरामे २, बझाङमे १, दार्चुला १, बैतडी ८, डडेल्धुरा ६, डोटी ४ ओ अछाममे २ जानेक मृत्यु हुइल बा । यी प्रदेशमे गैल बर्ष १२१ जाने क्षयरोगीके मृत्यु हुइल उहाँ बटैलै ।

स्वास्थ्य निर्देशनालय डोटीके अनुसार प्रदेशमे ७१३ डटस केन्द्र, १२३ माइक्रोस्कोपि केन्द्र, ११ ठो जिनएक्पर्ट केन्द्र, ५ ठो डिआर केन्द्र, २ ठो डिआर सव सेन्टर, १ ठो डिआर होस्टल होम रहल बा ।

ओस्टेक कैलालीमे १०४ डटस केन्द्र, ४३ ठो माइक्रोस्कोपि केन्द्र, ३ ठो जिनएक्पार्ट केन्द्र, २ ठो डिआर केन्द्र ओ एक ठो डिआर सव सेन्टर रहल बा । कैलालीमे २१ सय ५४ जाने लौव विमारी पत्ता लगैना लक्ष्य लेहलमे फागुन मसान्तसम ८९१ जाने क्षयरोगके नयाँ विमारी फेला परल बटै । सबसे ढेर धनगढी २४७, कैलारीमे ३६, भजनीमे ५२, टीकापुरमे १०६, जोशीपुरमे २५, जानकी ६३, लम्कीचुहमे ८७, बर्दगोरियामे ३७, घोडाघोडी ५९, गौरीगंगा ५४, गोदावरी ९५, चुरे १२ ओ मोहन्याल १८ जाने लौवा विमारी फेला परल स्वास्थ्य कार्यालय कैलाली जनैले बा ।

क्षयरोग मुक्त घोषणके लाग नेपाल भर १२५ स्थानीय पालिकामे अभियान सुरु करल बा । सुदूरपश्चिममे १५ ओ कैलालीके टीकापुर, लम्कीचुहा ओ घोडाघोडी नगरपालिकामे क्षयरोग मुक्त घोषणाके अभियान चलाइल स्वास्थ्य निर्देशनालय डोटीके क्षय/कुष्ठ अधिकृत मनोज ओझा बटैलै ।

नेपालमे अनुमानित क्षयरोगके अवस्था हेरेबेर बार्षिक ६९ हजार लौवा विमारी ठपलमे १७ हजार ३ जानेक मृत्यु ओ २९ सय नयाँ बहु औषधी प्रतिरोधी विमारी फेला परल बा । ओम्ने १४ बरससे तरेक ५१ सय, १४ बरससे उप्पर ६३ हजार ९ सय रहल बटै । जेम्ने महिला ३३ प्रतिशत ओ पुरुष ६७ प्रतिशत रहल बटै । कलेसे नेपालमे कुल जनसंख्याके ४५ प्रतिशत व्यक्तिहुक्रे क्षयरोगसे संक्रमित रहल अनुगमन करल बा ।

स्वास्थ्य कार्यालय कैलालीके निमित्त प्रमुख लक्ष्मणकुमार श्रेष्ठ क्षयरोगके जोखिम शरिरके प्रतिरक्षा शक्ति कम रहल व्यक्ति(एच.आई.भि संक्रमित, मधुमेह, क्यान्सर आदी), धुम्रपान कैना व्यक्ति, लागु पदार्थ सेवन कैना व्यक्ति, श्वासप्रश्वासके दिर्घ रोगी, कुपोषण रहल बालबालिका, अंग प्रत्यारोपण करल व्यक्ति, उमेर ढल्कल व्यक्ति, स्वास्थ्यकर्मी, सिमेन्ट, गलैचा कम्पनी तथा ढुङा, गिटी फोरना मजदुर रहल बटैलै ।

क्षयरोगके लक्षण आो चिन्हमे फोक्सोके लगातार दुई वा उहीसे ढेर खोकी लग्ना, छाती बठैना, साँझपख हल्का जुरी अइना, खान मन नइलग्ना, दुब्लैटी जैना, खकारमे रगत विल्गैना करल उहाँ बटैलै ।

एक जाने क्षयरोगी १ वर्षमे १० से १५ जनहनसम स्वस्थ मनैनमे क्षयरोग सारे सेक्ठे कलेसे शहरी क्षेत्रमे २५ जाने सम्महे सारे सेकठ । क्षयरोगीसे खोखेबेर १.५ मिटर दुर ओ हाँच्छिुउ करेबेर ३ मिटर दुरसे करे पर्ना उहाँ बटैलै । यिहे विच विश्व क्षयरोग दिवसके अवसरमे शनिच्चरके रोज धनगढीमे ¥याली ओ अन्तरक्रिया कार्यक्रम कैगिल क्षय÷कुष्ठ निर्देशक देवदत्त जोशी बटैलै । उहाँ क्षयरोग निवारणके लाग सक्कु जाने आअ पन ओरसे लागे पर्ना बटैलै ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू