प्रकोप प्रभावित भजनीमे साढे ६२ करोडके तटबन्ध

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, २० फागुन । रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनाके प्रभाव क्षेत्रमे पर्ना पथरैया लडियामे ढिउर बजेट खर्च कैके तटबन्ध निर्माणके कार्यहे आघे बह्राइल बा ।
रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनासे पथरैया लडियाके डुनु किनारमे तटबन्ध निर्माण कार्यहे आघे बह्राइल हो । उ दडियमो टीकापुर नगरपालिका ओरके किनारमे इहीसे आघे नै तटबन्ध निर्माण करल रहे ।
इ बरस भजनी नगरपालिका ओरके किनारमे तटबन्ध निर्माणके कार्य आघे बह्रल बा । ६ करोड ४७ लाख ५० हजार रुपैयाँ लगानीमे भजनी नगरपालिका–८, काढाढिक्वामे तटबन्ध निर्माणके कार्य हुइटी रहल ओ १४ किलोमिटरमे थप तटबन्ध निर्माण करक लाग ५६ करोड रुपैयाँके ठेक्का हुइल आयोजनाके कार्यालय जानकारी डेले बा ।
‘४४ किलोमिटर लम्मा रहल पथरैया लडियामे तटबन्ध कैना बाँकी रहल १४ किलोमिटरमे काम आघे बह्राइक लाग ठेक्का होसेकल बा,’ आयोजनाके प्रमुख विदुर श्रेष्ठ कहलै, ओत्र काम हुइलमे पथरैया लडियामे सक्कु ओर तटबन्ध लगभग पूरा हुइना बा ।’ पथरैया लडियामे आइल बाढसे आसपासके बस्तीमे हरेक बरस डुबान किल करले बा, खेतीयोग्य जमिन फेन कटान करटी आइल बा । जमिन कटानसे स्थानीयवासी समस्या खेप्टी आइल बाटै । कटान नियन्त्रण कैके खेतीयोग्य जमिन बचाइक लाग आयोजनासे तटबन्ध निर्माण कार्य करटी रहल श्रेष्ठ बटैलै ।
ओहकान अनुसार पाछेक समय काढाढिक्वाओर निर्माण हुइटी रहल तटबन्धके भौतिक प्रगति ८० प्रतिशत पुगल बा । आगामी वैशाख २२ गतेसम निर्माणके समयावधि रहल जनाइल बा । रमण जेभीसे ठेक्का पाके काम करटी रहल उहाँ बटैलै । काढाढिक्वामे बन्टी रहल तटबन्धके लम्बाई ३५८ मिटर रहल बा । काढाढिक्वाके ठीक उपार टीकापुर नगरपालिका–७ बैदी ओर गैल बरस ४२८ मिटर लम्मा तटबन्ध निर्माण करल रहे ।
ओस्टके, रमणसे नै टीकापुर नगरपालिकाके कालाकुण्डामे फेन तटबन्ध निर्माणके काम करटी रहल बा । कालाकुण्डामे निर्माण हुइटी रहल तटबन्धके लम्बाई ८५० मिटर रहल बा । कालाकुण्डा ओ काँढाढिक्वामे अक्के ठेक्कामे काम हुइटी रहल जनाइल बा ।
हरेक बरस बाढसे डुबान हुइना ओ समस्यामे पर्ना क्षेत्र भजनी नगरपालिकाके जनकपुर, दैलेखी टोल, भर्थान टोल, छछरहुवा फेन हो । इ बरस उ क्षेत्रमे तटबन्ध निर्माणके लाग ५६ करोड रुपैयाँके ठेक्का हुइल हो । कालिका श्री जयन्तीदेवीसे १४ किलोमिटरमे तटबन्ध निर्माणके लाग ठेक्का पैले बा । इ क्षेत्रमे तटबन्ध निर्माणके समायवधि तीन बरस रहल बा ।
पथरैया लडियामे टीकापुरओर किल तटबन्ध करलमे इहीसे आघे भजनी नगरपालिकाके स्थानीय असन्तुष्ट रहिट । अक्केओर किल तटबन्ध करेबर लडियाके बहाव भजनीओर ढिउर होके बर्खामे क्षति फेन ढिउर कैना करल उहाँहुक्रे बटैटी आइल बाटै । गैल बर्खामे कुछ व्यक्तिके ज्यान जैना मेरके बाढ आके भजनी ओर ढिउर क्षति हुइकनाके कारण फेन एकतर्फी तटबन्ध रहल उहाँहुक्रनके आरोप लगैले रहिट ।
भजनी नगरपालिकाके स्थानीयके असन्तुष्टिहे सम्बोधन कैना मेरके आब तटबन्ध निर्माणके कार्य आघे बह्राइल बा । तटबन्ध निर्माणसे पहिलेसे हुइटी आइल कटान नियन्त्रणमे सहयोग पुग्ना डल्फिन जलचर तथा जैविक विविधता संरक्षण केन्द्रके महासचिव जयप्रसाद ढुंगाना बटैलै । ‘बस्ती ओ खेती योग्य जग्गा बची,’ उहाँ कहलै ।
जलचरमैत्री तटबन्ध
पथरैया लडियामे बर्खाभर डल्फिन खेल्ना करठै । विश्वमे दुर्लभ जलप्राणी डल्फिन अइना करल ओरसे उ लडियामे जलचरमैत्री तटबन्ध निर्माण हुइटी रहल बा । डल्फिनहे असर नैपुग्ना मेरके ढुंगा ओ कक्रिटसे किल तटबन्ध निर्माण करटी रहल रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनाके प्रमुख श्रेष्ठ बटैलै ।
‘तार जालीसे डल्फिनहे असर कैना हुइल ओरसे हम्रे जलचरमैत्री तटबन्ध निर्माण करटी रहल बाटी,’ उहाँ कहलै, ‘ढुंगा ओ कक्रिट किल प्रयोग करल बा ।’ डल्फिन जलचर तथा जैविक विविधता संरक्षण केन्द्रके अध्यक्ष भोजराज ढुंगाना फेन लडियामे निर्माण करल जलचरमैत्री तटबन्धसे डल्फिनहे असर नै पुगैना बटैलै ।
‘तारजाली रहलमे डल्फिन ओम्ने अँटकके मर्ना वा घाहिल हुइना सम्भावना रहठ्,’ उहाँ कहलै, ‘मने, ढुंगा ओ कंक्रिट प्रयोग कैके बनाइल तटबन्धसे जलचरहे असर नैकरठ् ।’ जलचरमैत्री तटबन्ध निर्माण हुइटी रहल ओरसे काँढाढिकवा क्षेत्रमे लग्गेहेसे सजिले डल्फिन अवलोकन करे पाजाइठ् । पथरैया लडिया ओ गैरीखोलाके दोभान, पथरैया ओ काँढा लडियाके संगम स्थानमे बर्खाभर डल्फिन खेल्ना करठै ।
