कैलारीके मोहनपुर बनल ‘मोर सुरक्षित गाउँ’
पहुरा समाचारदाता
हसुलिया, ७ भदौ । कैलालीके कैलारी गाउँपालिका–३ मोहनपुर ‘मोर सुरक्षित गाउँ’ बनल बा ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयके मार्ग निर्देशनमे भुकम्प प्रविधि राष्ट्रिय समाज नेपाल (एनसेट) कैलारी गाउँपालिकाके मोहनपुरमे विपद जोखिम न्यूनिकरण कार्यमे प्राविधिक सहयता ‘मेरो सुरक्षित गाउँ’ कार्यक्रम संचालन करल रहे । गाउँपालिकाके अगुवाई ओ अमेरिकी सहायता नियोग (यूएसएड)के आर्थिक सहयोगमे कैलारी–३ मोहनपुरमे सन २०१९ से २०२२ सम कार्यक्रम संचालन पश्चात मोर सुरक्षित गाउँ घोषणा हुइल गाउँपालिका अध्यक्ष राजसमझ चौधरी बटैलै ।

मोहनपुर गाउँहे विपद उत्थानशिल नमुना गाउँ बनैना उद्देश्यसे बहुप्रकोपिय जोखिम मुल्याङकन, विपद पूर्वतयारी तथा प्रतिकार्यमे क्षमता अभिवृद्धि, बाढसे हुइना क्षति कम करेक लाग विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन, आपतकालिन खोज तथा उद्धारके सामाग्री भण्डार ओ सामुदायिक विपद अध्ययन केन्द्रके स्थापना लगायतके काम हुइल अध्यक्ष बटैलै ।

ओस्टेक कैलारी गाउँपालिका, भुकम्प प्रविधि राष्ट्रिय समाज नेपाल (एनसेट)के आयोजना तथा अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास नियोग (यूएसएड)के आर्थिक सहयोगमे कैलारी–३ मोहनपुर लागु कैगिल ‘मेरो सुरक्षित गाउँ’ कार्यक्रमके प्रगती समिक्षा कैगिल बा ।
गाउँपालिका अध्यक्ष राजसमझ चौधरीके अध्यक्षतामे हुइल समिक्षा कार्यक्रममे भुकम्प प्रविधि राष्ट्रिय समाज नेपाल (एनसेट)के कार्यकारी निर्देशक सुर्यनारायण श्रेष्ठ १९९० साल एहोर आइल महाभुकम्पपाछे भारी भुकम्प नइआइल ओरसे भारी सञ्चित हुइल ओरसे भारी रेक्टरके भुकम्प जाई सेक्ना बटैलै । उहाँ कहलै, २०७२ सालमे आइल भुकम्पसे ढेर जनजनधे क्षति हुइल मने १९९० साल महाभुकम्प जैसिक शक्तिशाली भुकम्प अभिन नइआइल हो ।’
भुकम्प मनैन नइमुवाइठ बल्की, मनै अपने लगानीमे बनाइल संरचनामे दबमे मुठै,’ उहाँ कहलै, ‘गाउँपालिकामे तयारी नइकरलेसे ग्रामीण क्षेत्रमे आउर भारी क्षति व्यहोरे पर्ना अवस्था आइ । बल्गर घर नगरपालिका बजारमे केल नाही गाउँपालिका ओ ग्राम्रीण क्षेत्रमे बनाई जरुरी बा ।’

अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास नियोग (यूएसएड)के सन्तोष ज्ञवाली २०७२ सालके भुकम्प शनिच्चरके रोज ओ दिनके आइल कारण ढेर क्षति हुइनासे बाँचल बटैलै । उहाँ कहलै, उ भुकम्पमे ८ लाख कक्षा कोठा भत्कल रहे । विद्यालय लागल दिन रहट टे ६० हजार विद्यार्गीके ज्यान जाइट ।’ कार्यक्रममे सुमन प्रधान ‘मेरो सुरक्षित गाउँ’ कार्यक्रमके प्रगती विवरणके प्रस्तुती ओ कागजात हस्तान्तरण करल रहिट । कार्यक्रममे संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयके उपसचिव ऋषिराज आर्याल, शेखरनाथ दहाल नेपाल ७५३ पालिका मन्से ७ ठो पालिका परल ओम्नेसे कैलारी गाउँपालिकासे पर्ना भाग्यके बाट रहल बटैलै ।
कार्यक्रममे गाउँपालिका उपाध्यक्ष भगवतीकुमारी चौधरी कैलारी गाउँपालिका बाढ, आगलागी, लडिया कटानलगायत ढेर जोखिम रहल बटैली । कैलारी–३ मोहनपुर जस्टे शिवरत्नपुर, हौसलपुर लगायत और वडाफे विपदके उच्च जोखिममे रहल ओरसे उ ठाउँमे कार्यक्रम संचालन कैडेना उहाँ आग्रह करली । कार्यक्रममे कैलारी–४ के वडा अध्यक्ष ठागुराम चौधरी, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत विरबहादुर ऐर सिकाई उपलब्धीसे गाउँपालिकाहे विपदसे हुइना क्षति न्यूनिकरण कैना सहयोग पुगल बटैलै ।
ओस्टेक सोम्मारके रोज गाउँपालिका अध्यक्षसे मोहनपुरमे बनल सामुदायिक विपद अध्ययन केन्द्रके एक कार्यक्रमके विच उदघाटन करले रहिट । कार्यक्रममे बोल्टी उहाँ मोहनपुर गाउँ चारुओरसे विपदके जोखिममे रहल बटैलै । उहाँ कहलै, पालिका लाउ मर्मतके लाग एक लाख बजेट डेले बा । झोलुङे पुल हाली निर्माण करलेक लाग ठेकेदारहे बारम्बार झकझक्इले बटु । गाउँपालिका कृषि क्षेत्रमे विशेष रुपमे ध्यान डेहल उहाँ बटैलै ।
कार्यक्रममे विपद व्यवस्थापन समितिके अध्यक्ष सुमन चौधरी मोहनपुर गाउँहे चारुओर जोखिम रहल मने ‘मेरो सुरक्षित गाउँ’ कार्यक्रम संचालन हुइलपाछे ज्यान जोगाई तालिम पाइल बटैली । गाउँहे उत्तर, पश्च्छिउ ओ पुरुवसे लडिया घेरले बा कलेसे दक्षिणओरसे भारतके दुधुवा नेशनल पार्कके बनुवासे घेरल बटैली ।
मोहनपुर गाउँक अनिल चौधरी बर्खाके बेला यहाँ सुत्केरी, बालबालिका ओ बृद्धाहुकनके खोप लगैना कर्रा रहल ओरसे बर्खा महिना भर गाउँमे खोप क्लिनिक संचालन कैना आग्रह करले रहिट । उहाँ कहलै, मोहना लडियामे पुल नइहो, लाउ नाँघके खोप लगाई जाई परठ, भारी बाढ अइलेसे यहोर ना उहोर कैडेहठ, कबु–कबु विमारी, सुत्केरी, गर्भवती समयमे उपचार नइपैना आइठ । ’
वडा–४ के वडा सदस्य सैतुराम चौधरी मोहना लडियामे हाली झोलुङे पुलके लाग पहल कैना आग्रह करलै । पुल नइहुइल कारण सदा जोखिम मोलके लाउके सहरा लेहे परटी रहल उहाँ बटैलै । मोहनपुरके भोजलाल डंगौरा गाउँमे विद्युतिकरणके साथे कृषि मिटरके व्यवस्था कैडेना माग करल रहिट ।

मोहनपुरमे समुदायमे स्थापना हुइल समुदाय स्तरीय आपतकालिन खोज तथा उद्धार सामाग्री भण्डारणमे हाते माइक ओ व्यट्री १, टर्च ४, लाइफ ज्याकेट ६, सिट्टी १०, रबरबुट जोडी ६, हेड टर्च ६, रेनकोट ६, स्ट्रेचर २, त्रिकोणपट्टी २०, त्रिपाल, डेटोल साबुन ५, सेनेटाइजर एक लिटर, मास्क १ बट्टा, प्राथमिक उपचार सामाग्री ओ बक्स एक ठो, थ्रो व्याग ओ २० मिटर डोरी २, लाइफव्वाय टयुव २, ६ इन्च इलाष्टिक व्यान्डेज १० ठो हस्तारन्तरण करल बा ।

ओस्टेक ३ इन्च इलाष्टिक व्यान्डेज १० ठो, रोज गज व्यान्डेज ८, गज पिस ३०, त्रिकोण पट्टी ३०, ट्रमा कैची २, क्रो वार २, क्रिप २२, स्टिल टयूव १५, बाँस २, बाल्टिन १५, अग्नि सामक यन्त्र २, टिके बाकल एक, हेल्मेट ६, सिम १० ठो हस्तान्तरण करल बा ।

ओस्टेक सामुदायिक सिकाई कन्द्रमे अफिस टेवल १, मिटिङ टेवल ४, कपबोर्ड एक, अफिस ¥याग २, कारपेट १८ मिटर, ह्वाइट बोर्ड एक, डस्टर एक, मर्कार २, टेवल पंखा २ ओ डस्टविन २ ठो हस्तान्तरण करल बा । विपदसे बाँचेक लाग (बाँकी, ३ पेजमे)
मोहनपुरमे गठन हुइल विपद व्यवस्थापन समितिके सदस्य तथा स्थानीयहुकनके तालिमफे डेहल बा । कार्यक्रमके संचालन सामाजिक विकास शाखा प्रमुख यगम कलेल करले रहिट ।

कार्यक्रममे कैलारी गाउँपालिका–१ अध्यक्ष धोज हरिपाल बोहरा, २ के अध्यक्ष विकास चौधरी, ३ के अध्यक्ष सन्तराम चौधरी, ४ के अध्यक्ष ठागुराम चौधरी, ५ के अध्यक्ष विष्णुप्रसाद चौधरी, ६ के अध्यक्ष प्रेमबहादुर चौधरी, ७ के अध्यक्ष दिपेन्द्रबहादुर बम, ८ के अध्यक्ष तार।मल कठरिया, ९ अध्यक्ष खेमराज चौधरी, कार्यपालिका सदस्य, वडा सदस्य, गाउँपालिका टमान शाखाके प्रमुख ओ पालिकाके कर्मचारीहुकनके सहभागिता रहल रहे ।


