‘व्यवस्था फेरल दलित महिलाके अवस्था नैफेरल’

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, १२ सावन । दलित समुदायके महिलाहुक्रे अभिनफे कोटामे सिमित रहे पर्ना बाध्यता रहल एक कार्यक्रममे बटागिल बा ।
दलित महिला संघ (फेदो) कैलालीके आयोजनामे शुकके रोज धनगढीमे ‘दलित तथा सीमान्तकृत महिलाके सवाल’ विषयक संचारकर्मीहुकनसंग कैगिल अन्तरक्रियामे संघीयता कार्यान्वयनके दुसरा कार्यकालके अभ्यास हुइटी रहल बेलाफे दलित समुदायके महिलाहक्रे कोटामे सिमित रहेपर्ना बाध्यशता रहल कहिगैल रहे । संविधानमे सामानुपतिक ओ समावेशी सहभागी अनिवार्य कहलमेफे ओकर नाउँ केल रहल फेडाके प्रदेश अध्यक्ष अम्बिका ताम्राकार बटैली ।
निर्वाचन ऐन आइलपाछे स्थानीय तहके वडामे दलित महिला सदस्य अनिवार्य करल बा,’ उहाँ कहली,‘पहिले–पहिले दलित समुदायके महिलाके कहुफे पह्ुँच नैरहे । कहुफे सहभागि नैहुई पाइट, निर्वाचन ऐन आइलपाछे वडा सदस्यमे केल सिमित रहल बटै । उहीसे उप्पर वडा अध्यक्ष, मेयर उपमेयर बन्ना सकस हुइल बा । वडा सदस्य सदस्यफे बोले नइसेक्ना, जे महा सोझ बटै ओइनहे डेना प्रवृति रहल बा ।’
उहाँ कहली,‘दलित समुदायके महिलाके अवस्थामे अभिन परिवर्तन आई नैसेकल हो । जबसम गरिबीके दलदल रही तबसम अधिकारके उपभोग करे नैसेक्ही ।’
दलित महिला संघ (फेदो) कैलालीके अध्यक्ष सविना सुनार दलित समुदायभिटरफे एकल महिला ओ सीमान्तकृत समुदायके महिलाके अवस्था झन नाजुक रहल बटैली । अपन अवाज उठाई नैसेक्ना, ग्रामीण क्षेत्रमे दलित समुदायके महिला गरिबीमे पिल्सल अवस्था रहल उहाँ बटैली ।
नेपाल पत्रकार पत्रकार महासंघ कैलालीके अध्यक्ष हिमालय जोशी समग्र महिलाके आवाज उठैटी आइल मने दलित समुदायके महिलाके आवाज बुलन्द करे पर्ना जरुरी रहल बटैलै । उहाँ कहलै, संचारकर्मीहु्क्रे दलित समुदायभिटरफे पिछरल ओ सीमान्तकृतहुकनके महिलाके समस्या बाहेर नाने पर्ना हो । नेपाल पत्रकार महासंघ जबफे औरेक अधिकार स्थापित करेक लाग आवाज उठैटी रहल ओरसे दलित महिला संघ (फेदो) कैलालीसे समुन्वय करके आघे बह्रना बटैलै ।

कार्यक्रममे फेदोके जिल्ला कार्यक्रम संयोजक विनोद घिमिरे दलित समुदायके अवस्था ओ फेदोसे कैटी आइलक कार्यक्रमबारे जानकारी डेहल रहिट । आर्थिक सशक्तिकरणके क्षेत्रमे सामाजिक परिचालन ओ वित्तीय साक्षरता, दलित तथा सीमान्तकृत महिलाहुकनके बचत ऋण समूह ओ सहकारीके गठन, परिचालन, सुदृढीकरण, सीप÷व्यावसायिक तालिम (गैर–परम्परागत ट्रेड सहित), छोट व्यवसाय÷ उद्यम विकास प्रवर्द्धन कोष निर्माण तथा परिचालन (एक परिवार एक उदयम अभियान), बजार पहुँच विस्तार ओ दलित उद्यम महिलाहुकनके संगठन निर्माण कैटी रहल बटैलै ।
सीप ओ रोजगार सम्बन्धी जानकारी तथा पहुँचमे समान कामके लाग समान ज्याला अभियान, सामाजिक सुरक्षा ओ रोजगारीमे पहुँचके लाग वकालत, टमान सरोकारवालासंग वकालत करटी रहल उहाँ बटैलै ।
वकालत मुद्दामे घर, जग्गा, सम्पतिमे महिलाके पहुँच ओ नियन्त्रण, गुणस्तरीय शिक्षा, व्यावसायिक तालिममे दलित महिलाके पहुंच, वैदेशिक रोजगारीमे पहुँच, समान कामके लाग समान ज्यालाके आवाज उठैटी आइल बटैलै ।
मानव अधिकार तथा न्यायमे पहुँच अन्र्तगत दुलित महिला ओ बालिका विरुद्ध हिंसा विरुद्ध लरना जागरूकता ओ वकालत, (जस्टे घरेलु हिंसा बोक्सीनीय आरोप, अन्तरजातीय विवाहमे हिंसा दासत्व मानवाचबिखन, बालविवाह छउपडी जैसिन हानिकारक प्रथाहे हटैना सचेतना अभियान ओ वकालत करटी रहल बटैलै ।
गुणस्तरीय शिक्षामे दलित लउण्डीके अधिकारके लाग वकालत समर्थन, मनोसामाजिक परामर्श, जातीय तथा लैंगिक सम्बन्धी घटनाके तथ्य–निष्कर्ष ओ केस अनुगमन कैटी रहल बा ।
दलित महिलाके मानव अधिकार ओ न्यायमे पहुँच अन्र्तगत जातीय ओ लैङिक भेदभाव ओ हिंसा विरुद्ध लरना कानूनके कार्यान्वयन, कानूनी प्रणाली÷प्रवद्र्धनके विषयमे वकालत कैजैटी रहल उहाँ बटैलै ।
