थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत १४ बैशाख २६४९, अत्वार ]
[ वि.सं १४ बैशाख २०८२, आईतवार ]
[ 27 Apr 2025, Sunday ]
‘ कैलालीमे १३५ जहनमे डेंगु संक्रमण ’

सर्तकता अपनैना स्वास्थ्यकर्मीनसे आग्रह

पहुरा | ६ भाद्र २०८०, बुधबार
सर्तकता अपनैना स्वास्थ्यकर्मीनसे आग्रह

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, ६ भदौ ।
जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय कैलाली यी बरसके अब्बेसम कैलालीमे १ सय ३५ जनहनमे डेंगु रोग पुष्टि हुसेकल जनैले बा ।

बुधके रोज धनगढीमे आयोजित एक कार्यक्रममे कैलालीके १२ स्थानीय तहमे डेंगु डेखल ओ कुल १ सय ३५ जनहनमे संक्रमण पुष्टि हुइल जनागिल हो ।

कैलालीमे डेंगुके बिरामी बह्रटी गैल ओरसे रोकथामके अभियानहे प्रभावकारी बनैना जरुरी रहल स्वास्थ्यकर्मी बटैले बटै । सुदूरपश्चिम प्रदेशके दार्चुला पाछे कैलाली अब्बे सबसे ढेर जोखिममे परल विल्गाइल ओरसे रोकथामके अभियान प्रभावकारी बनैना जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयके सरुवा रोग स्रोतव्यक्ति मीनबहादुर धामी बटैलै ।

कैलालीके धनगढीमे १२, लम्कीचुहामे २३, घोडाघोडीमे १, बर्दगोरियामे १५, गौरीगंगामे १, भजनी/जोशीपुरमे ७÷७, कैलारीमे २ ठो डेंगु रोगके केस विल्गाइल बा । ओस्टेक करके टिकापुरमे २, गोदावरीमे ११, चुरेमे १, जानकीमे ८ ओ अन्य जिल्लाके १५ जाने रहल बटै । ओस्टेक सेती प्रादेशिक अस्पताल ओ टीकापुरमे ३७ करके कुल कैलालीमे १ सय ३५ जाने डेंगुके विमारी डेखल स्रोतव्यक्ति धामी बटैलै ।

कैलाली जिल्लामे रहल टमान सरकारी तथा नीजि स्वास्थ्य संस्थासे प्राप्त लाइन लिस्टके आधारमे दैनिक रुपममे जानकारी लेहल अनुसार सावन महिनासे हालसम कैलाली ९८ जनहनमे डेंगी रोगके विरामी डेखल परल बटै ।

नेपालमे सन् २००४ मे पहिल चो चितवन जिल्लामे विदेशी नागरिकमे डेंगु रोग पाइल रहे । सन् २००६ मे पहिल चो नेपालमे डेंगु रोग प्रकोपके रुपमे देखा परल रहे । नेपालमे वि.सं. २०६१ सालसे डेंगु रोग विल्गैना सुरु पश्यात प्रत्येक वर्ष यी रोग कब महामारीके रुपमे टे कबु छिटफुट रुपमे डेखा पर्ना करल बा ।

२०२२ मे ५४ हजार ७८४ जनहनमे (२०७९ साल वैशाख महिनासे डेंगु रोगके विरामीके संख्यामे वृद्धि हुके भदौ कुवाँर कार्तिक हुइटी पुसमहिना सम देशभर झन्डै ५५ हजार से ढेर संक्रमण हुके ८८ जानेक मृत्यु हुइल बा । उ अवधीमे सुदुरपश्चिम प्रदेशमेफे डेंगु ढेर देखा परल रहे । कैलाली जिल्लामे ४३२ जनहनमे डेंगु रोग देखा परल रहे । ओ ३ जानेक मृत्युफे हुइल बा । कैलाली आर्थिक वर्ष २०७६–७७ मे ४१, २०७७–७८ मे १०१ ओ २०७८–७९ मे १९८ जनहनमे डेगु पुष्टि हुइल रहे । सन् २०२३ के १६ अगस्टसम देशभर १४ हजार ३५७ केशके रिपोटमे उल्लेख बा ।

डेंगु नियन्त्रणके लाग लार्भा खोजी ओ नष्ट अभियानहे जेठसे सञ्चालन करलेसेफे केस बह्रटी जाके अभियान अभिन अपुग रहल पुष्टि हुइल जनस्वास्थ्य निरीक्षक विमला ज्ञावाली बटैलै । “अभियानहे अभिन प्रभावकारी बनैना जरुरी बा ” उहाँ कहलै ।

भाइरससे लग्ना डेंगु रोग रोकथामके एक ठो केल भरपर्दो उपाय डेंगु सर्ना मच्छरके लार्भा खोज ओ नष्ट अभियान रहल जनाइल बा । यकर साथे, घर वरपर पानी जमे नइडेनाके साथे बट्टा, गमला, टायर, प्लाष्टिकके डब्बा, ड्रमलगायतमे जमल पानी बेला–बेला फेक्ना आवश्यक रहल स्वास्थ्यकर्मी बटैले बटै ।

डेंगुसे बाँचेक लाग मच्छरके वृत्तिविकास रोक्न आवश्यक रहल जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयके निमित्त प्रमुख तेजविक्रम शाही बटैलै । उहाँ महामारी बहुआयामिक समस्या रहल आोरसे डेंगुके महामारी रोक्न सक्कु जाने अपन ठाउँसे लग्ना आवश्यक रहल बटैलै ।

डेंगु जुरी संक्रमित मच्छरके कटाईसे सर्ना एक मेरिक भाइरल सरुवा रोग हो । डेंगु बिषाणु भाइरससे संक्रमित हुइल एडीस एजिप्टाई ओ एडिस एल्बोपिकट्स मच्छरसे यी रोग सरठ । यी रोग लग्लेसे सुरुमे आकस्मिक रुघाखोकी जुरी आइठ । कबु कबु यी रोग लागल कुछ बिरामीमे रक्तश्रावके साथे प्लाज्मा लिकेज हुके, बिरामी जटिल अवस्थामे जाइ सेक्ठै ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू