थारु राष्ट्रिय दैनिक
भाषा, संस्कृति ओ समाचारमूलक पत्रिका
[ थारु सम्बत ०४ जेठ २६४९, शनिच्चर ]
[ वि.सं ३ जेष्ठ २०८२, शनिबार ]
[ 17 May 2025, Saturday ]

द्वन्दपीडितके अवस्था अभिन विजोग

पहुरा | १४ फाल्गुन २०८०, सोमबार
द्वन्दपीडितके अवस्था अभिन विजोग

पहुरा समाचारदाता
धनगढी, १४ फागुन ।
द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाके अवस्था अभिनफे विजोग रहल जिल्ला समन्वय समिति कैलालीके कार्यवाहक सभापति खगराज भुषाल बटैले बटै ।

मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुह सुदूरपश्चिम प्रदेशके आयोजना तथा कुर्वे वुष्ट्रोके आर्थिक सहयोगमे ‘वैवाहिक आधारमे विभेद नाकरी’ कना मुल नाराके साथ द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिला ओ नेपाल प्रहरी लैङिकतामे आधारित हिंसा सम्बन्धी नागरिक संवाद कार्यक्रमके वरका पहुना रहल उहाँ द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाके अवस्था अभिनफे विजोग रहल बटाइल रहिट ।

उहाँ कहलै, ‘यहाँ ढेर ऐन कानूनके निर्माण हुइल बा । उ कानून कार्यान्वयन हुइल अवस्था नइहो । अभिनफे द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुकन हेर्ना दृष्टिकोणमे परिवर्तन आइल नइहो । कानून कार्यान्वयन नइहुइटसम हक अधिकार डेहुवइना कर्रा बा ।’ अब्बेक कानूनमे छाईनहे अंश ओ वंश डेना कहल बा मने ओकर कार्यान्वयन अभिन हुइल नइहो । उहीहे कोईफे मन्ना तयार नइहुइट, उहाँ कहलै । द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुकन सीपसे जोरे सेक्लेसे केल हिंसा न्यूनिकरण करे सेक्ना प्रमुख भुषाल बटैलै ।

कार्यक्रमके विशिष्ट पहुना कैलारी गाउँपालिका अध्यक्ष राजसमझ चौधरी गाउँपालिकासे द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुकनके अवस्थामे सुधार नानेक लाग चिन्तित बटैलै । द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुकनके लाग कैलारी–६ मे शान्ति संग्राहलय स्थापना करल ओ मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुहसे कैना हरेक गतिविधिमे साथ डेटी आइल बटैलै । उहाँ कहलै, ‘अभिनफे द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुक्रे कौनो कार्यक्रम करब कहिही कलेसे समन्वय करके आघे बह्रब । पालिकासे सेक्ना सहयोगके लाग सदैव तत्पर रहब ।’

जिल्ला प्रशासन कार्यालय कैलालीके प्रशासकीय अधिकृत शिवराज जोशी निर्माण हुइल कानून गोजुमे रहल ओ कार्यान्वयनके अभाव डेखल बटैलै । विगतके जस्टे अब्बेक अवस्था नइरहल ओरसे कोईफे द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिला जटिल अवस्थामे बा, ओइनके लर्कनके जलम दर्ता, नागरिकतासे बञ्चित हुइल बटै कलेसे बनाइसेक्ना अवस्था रहल ओ स्थानीय सरकारके सनाखतमे बनैटी रहल बटैलै ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीके महिला तथा बालबालिका शाखाके प्रमुख सरस्वती अधिकारी लैङिक अवस्थाबारे कार्यपत्र प्रस्तुत करटी लैङिक हिंसा न्यूनिकरण कैना अब्बे सोच ओ व्यवहारमे परिवर्तन नाने पर्ना जरुरी रहल बटैली । आर्थिक बर्ष २०८०÷०८१ सालमे जबरजस्ती करणी ४०, जबरजस्ती करणी उद्योग १०, बालविवाह १, गर्भपतन २, बहुविवाह १६, मानव वेचविखन ३, मानव वेचविखन तथा जबरजस्ती करणी (अपहरण) १ ठो, बालयौन दुराचार ६ ठो मुद्दा दर्ता हुइल उहाँ बटैली । ओस्टेक लैङिक हिंसा ८१, घरेलु हिंसा २४० ठो मुद्दा दर्ता हुइल बटैली ।

महिला अधिकारकर्मी अम्बिका भण्डारी, सपना भण्डारी छाईहे अंश ओ वंश डेनामे कोईफे तयार नइरहल बटैलै । उहाँहुक्रे घरपरिवारमे जग्गा विवादके कारण ढेर हिंसामे परल बटैलै । इन्सेक प्रतिनिधि मैनामोति चौधरी लैङिक हिंसा, घरेलु हिंसाके तथ्याङक बह्रल बटैली ।

कैलारी गाउँपालिकाके महिला तथा बालबालिका शाखा प्रमुख बालकुमारी चौधरी द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिला अदालतमे मुद्दा लरे नइसेक्ना बटैली । उहाँ कहली,‘ हमार न्यायलय खर्चिलो बा, झन्झतिलो बा, पहुँचयूक्त नइहो, पीडितके सुनुवाईमे ढिला हुइल कारण ओइने न्याय पैनासे पहिले होस्टाइल हुइना, मृत्यु हुइना डिप्रेशनमे परल अवस्था बा ।’ तीन तहके सरकारके न्यायलय पीडितमैत्री बनैना, महिलाहुकन आत्मनिर्भर बनैना जरुरी रहल बटैलै । भौतिक विकाससंग्गे मानविय ओ सामाजिक विकासमे उहाँ जोर डेहल रहिट ।

यूवा अभियन्ता ठाकुर प्रसाद करिया प्रधान अपाङता रहल महिला झन ंिहसामे परल बटैलै । उहाँ कहलै, ‘अपाङता रहल महिला तथा व्यक्तिनहे रोजगारी पैना समस्या बा ।’ हिंसा कौन ठाउँ काहे हुइटा कना खोजपडताल जरुरी रहलफे उहाँ बटैलै ।
बार एशोसियसन कैलालीके अध्यक्ष इन्द्र प्रसाद लेखक निशुल्क कानूनी सहायत कक्षमे रहल अधिवक्ता राजीनामा डेहलपाछे नियूक्त नइहुइल ६ महिना विटल बटैलै । उहाँ कहलै, उ कानूनी सहायता कक्षमे अधिवक्ता नइहुइलपाछे द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिला निशुल्क पैना सेवासे बञ्चित हुइल बटै । महिलासंगे पुरुषफे ंिहसामे परल उहाँ बटैलै । जिल्ला अदालतमे जबरजस्ती करणी, सम्बनध विच्छेद, कुटपिट लेनदेना जग्गा विवादके घटना बह्रल बटैलै ।

मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुह सुदूरपश्चिम प्रदेशके सल्लाहकार गोमा आचार्य अदालतमे दर्ता मुद्दा होस्टाइल हुइल, फेक मुद्दा दर्ता हुइल बटैली । उहाँ कहली, समाजमे ढेर घटना अभिनफे बाहेर आइनइसेकल हो । महिलाहुक्रनमे अभिनफे हिंसा सहना प्रवृति रहल बटैली । प्रदेश सरकारसे कानून बनाईबेर विज्ञहुकनसे छलफल ओ सल्लाह नइलेहल उहाँ बटैली ।

मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुह सुदूरपश्चिम प्रदेश अध्यक्ष सुमन शर्माके अध्यक्षतामे हुइल कार्यक्रममे स्वागत मन्तव्य मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुहके जिल्ला अध्यक्ष भगवती हमाल ओ सहजीकरण मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला समुह प्रदेशके शान्ति परियोजना संयोजक वेद अवस्थी करले रही । कार्यक्रममे राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग सुदूरपश्चिम प्रदेश प्रमुख हरि प्रसाद ज्ञवाली, धनगढी–५ के वडा अध्यक्ष गजेन्द्र शाही, वडा नम्बर २ के वडा अध्यक्ष धर्म ओझा, नेपाल महिला संघके अध्यक्ष पुष्पा भट्टलगायत द्वन्द पीडित, सीमान्तकृत, एकल महिलाहुकनके सहभागिता रहे ।

जनाअवजको टिप्पणीहरू